Những yếu tố ảnh hưởng tới đường bay của đạn bắn tỉa. Video: NRA.
Một xạ thủ thuộc lực lượng đặc nhiệm Canada vừa phá vỡ kỷ lục về phát bắn tỉa xa nhất thế giới, khi hạ gục phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) ở Iraq từ khoảng cách 3.540 mét, với viên đạn bay suốt 10 giây trước khi trúng mục tiêu. Quân đội Canada cho biết họ có video và những dữ liệu khác để xác thực cú bắn này.
Chuẩn úy Oliver Cromwell, người từng là lính bắn tỉa trong quân đội Canada suốt 19 năm, cho rằng đây là một kỳ tích khó có thể lặp lại, bởi ngoài kỹ năng của xạ thủ, phát bắn ở khoảng cách xa như vậy còn phụ thuộc rất nhiều yếu tố như hướng gió, góc ngắm, ánh sáng, thậm chí là cả độ cong của Trái Đất. Để làm nên kỳ tích đó, người lính bắn tỉa Canada đã phải trải qua một quá trình huấn luyện dài hơi và gian khổ, theo Vox.
Cromwell cho biết để trở thành lính bắn tỉa, quân nhân Canada sẽ phải trải qua khóa huấn luyện bắn tỉa cơ bản. Nhưng trước khi được tham gia chương trình huấn luyện này, họ bắt buộc phải tốt nghiệp khóa trinh sát cơ bản.
Lính bắn tỉa Canada thường được chia làm ba cấp độ, gồm bắn tỉa cơ bản, tổ trưởng tổ bắn tỉa và sau đó là bắn tỉa cấp cao, mỗi cấp độ đòi hỏi họ tham gia các khóa huấn luyện với thời gian khác nhau. Chương trình huấn luyện này thường kéo dài 8-10 tuần mỗi khóa, chủ yếu tập trung vào các kỹ năng và trình độ mà người lính bắn tỉa ở mỗi cấp cần có.
Tuy nhiên, Cromwell cho biết ngay cả trong chương trình huấn luyện cấp cao, lính bắn tỉa Canada cũng không thường xuyên tập bắn ở khoảng cách 3,5 km. "Ở khoảng cách xa thế này, có rất nhiều yếu tố sai sót có thể ảnh hưởng đến phát bắn. Chúng tôi không thích thực hiện những phát bắn có độ sai sót lớn như thế", Cromwell nói.
Ông cho biết lính bắn tỉa thông thường sẽ tìm mọi cách tiếp cận mục tiêu gần nhất có thể để khai hỏa. "Nếu nhiệm vụ yêu cầu phải nổ súng, chúng tôi sẽ cố gắng áp sát mục tiêu càng gần càng tốt mà vẫn đảm bảo được bí mật và an toàn".
Lính bắn tỉa Canada luyện tập. Ảnh: Canadian Army |
Theo suy đoán của Cromwell, người lính đặc nhiệm trên nhiều khả năng đang thực hiện nhiệm vụ cảnh giới từ xa cho đồng đội của mình, nhằm đảm bảo an toàn cho một khu vực hoặc một đơn vị nhất định. Anh này rất có thể đã phát hiện mối đe dọa từ phiến quân IS có thể khiến đồng đội gặp nguy hiểm, nên đã quyết định thực hiện phát bắn từ khoảng cách xa như vậy.
Ông khẳng định việc diệt mục tiêu bằng súng bắn tỉa từ khoảng cách 3,5 km là nhiệm vụ vô cùng khó khăn, gần như không tưởng với phần lớn các xạ thủ. Người lính bắn tỉa phải tính toán rất nhiều yếu tố, bởi viên đạn phải bay mất 10 giây mới tới được mục tiêu. Trong 10 giây đó, rất nhiều thứ có thể xảy ra ảnh hưởng đến quỹ đạo đường đạn.
Gió là yếu tố lớn nhất mà xạ thủ bắn tỉa phải tính đến. Ở khoảng cách gần, hướng gió không tác động quá nhiều đến đường bay của viên đạn, nhưng ở cự ly 3,5 km, những cơn gió thổi ngang hoàn toàn có thể khiến viên đạn bay chệch mục tiêu.
Anh ta còn phải ước tính chênh lệch độ cao giữa vị trí bắn tỉa của mình với mục tiêu để có những điều chỉnh góc chếch phù hợp. Việc nằm bắn trên vỉa hè sẽ rất khác so với bắn từ cửa sổ nhà cao tầng hay trên một chạc cây.
Tuy nhiên, Cromwell cho rằng trong phát bắn đầy khó khăn này, tỷ lệ may rủi chỉ là khoảng 5-10%, còn kỹ năng của xạ thủ chiếm tới 90-95%. Ông khẳng định các đặc nhiệm bắn tỉa của Canada đều có kỹ năng rất tốt, không có chuyện họ "ăn may" ở phát bắn kỷ lục như vậy.
Mặc dù chưa biết danh tính người lính bắn tỉa thực hiện phát bắn kỷ lục này, Cromwell nói rằng ông rất tự hào khi quân đội Canada sản sinh ra một kỳ tài như vậy. "Chương trình huấn luyện của chúng tôi được thiết kế để giúp các xạ thủ bắn tỉa phát huy hết tài năng. Chúng tôi là những bậc thầy trong lĩnh vực của mình", ông khẳng định.
Khi thực hiện các phát bắn, người lính bắn tỉa phải luôn tuân thủ các nguyên tắc xạ kích mà họ đã được huấn luyện và luyện tập ngay từ khi mới vào quân ngũ. Lính bắn tỉa ngày nay được hỗ trợ bởi rất nhiều hệ thống hiện đại, chẳng hạn như ống ngắm quang học 16x, máy tính đường đạn tích hợp trong ống ngắm, đạn và súng đặc biệt chuyên dùng cho bắn tỉa, nhưng những kỹ năng xạ kích cơ bản vẫn là yếu tố tạo nên thành bại trong mỗi phát bắn.
Người đóng vai trò quan trọng thứ hai trong phát bắn này chính là trợ thủ của lính bắn tỉa. Cromwell cho rằng khi bắn mục tiêu ở cự ly xa hơn 400-500 mét, trợ thủ chính là người có khả năng đưa viên đạn trúng đích.
Kỹ năng của xạ thủ là lấy và duy trì đường ngắm một cách ổn định nhất, sau đó kéo cò theo đúng những quy tắc đã học, phát đạn nào cũng như vậy. Điều thay đổi duy nhất ở đây chính là tình huống, môi trường xung quanh xạ thủ, những yếu tố chỉ có thể được xác định bởi trợ thủ.
Xạ thủ ngắm mục tiêu ở khoảng cách 3.400 mét. Video: Lobaev Arms.
Trợ thủ chính là người thông báo cho xạ thủ hướng gió, tốc độ gió ra sao, cần phải điều chỉnh đường ngắm về phía nào để bù tốc độ gió và viên đạn đã trúng vào đâu sau phát bắn thứ nhất để có sự điều chỉnh kịp thời.
Trợ thủ bắn tỉa thường được trang bị kính ngắm mạnh hơn khả ống ngắm trên súng của xạ thủ. Với kính ngắm này, trợ thủ có thể thấy đường bay của viên đạn tốt hơn rất nhiều so với xạ thủ bắn tỉa.
Cromwell cũng dự đoán rằng thành tích kỷ lục mà xạ thủ Canada vừa ghi được sẽ khiến nhiều đồng nghiệp trên chiến trường Iraq phải ghen tị, đặc biệt là các tay súng bắn tỉa Mỹ. Trong 5 kỷ lục bắn tỉa diệt mục tiêu xa nhất thế giới hiện nay, xạ thủ Canada xếp ở vị trí thứ nhất, thứ ba, thứ tư, xạ thủ Anh ở vị trí thứ hai, trong khi xạ thủ Mỹ xếp cuối cùng.
"Tôi sẽ chúc họ may mắn, bởi bạn biết đấy, các xạ thủ bắn tỉa Mỹ sẽ tìm mọi cách để thực hiện thành tích tương tự, hoặc phá kỷ lục đó", Cromwell nói.
Trí Dũng