Philippines từng cảnh báo Trung Quốc xây dựng đường băng ở đá Gạc Ma. Ảnh: AFP
"Các hoạt động của Trung Quốc ở Biển Đông tiếp tục là mối lo ngại nghiêm trọng, xuất phát từ các báo cáo về việc Trung Quốc tăng cường việc cải tạo với quy mô lớn hơn", AFP dẫn lời ông Pio Lorenzo Batino, Thứ trưởng Quốc phòng Philippines, nói hôm nay.
Dù không nói rõ về tiến độ xây dựng của Trung Quốc, ông Batino nhấn mạnh: "Rất nghiêm trọng, việc cải tạo đã được phát triển".
Ông Evan Garcia, Thứ trưởng Ngoại giao Philippines, miêu tả việc cải tạo của Bắc Kinh ở Biển Đông là "đồ sộ", vi phạm thỏa thuận với các nước cùng có tranh chấp, rằng các bên liên quan không làm thay đổi hiện trạng cho tới khi đạt được Bộ Quy tắc ứng xử (COC). "Việc này không giúp tìm ra cách giải quyết trong tương lai. Nó cũng không phải là ví dụ về điều mà mọi người hiểu là kiềm chế", ông Garcia nói.
Các quan chức Philippines phát biểu sau khi kết thúc hai ngày đối thoại chiến lược với Mỹ. Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Daniel Russel cho rằng Washington có lợi ích lớn trong quan hệ song phương ổn định với Bắc Kinh nhưng cũng quan ngại về "cách hành xử làm tăng căng thẳng, gây nghi vấn về ý đồ của Trung Quốc". Ông Russel nhắc lại quan điểm "nước lớn không thể bắt nạt nước nhỏ".
Ông David Shear, trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, nhấn mạnh sự ủng hộ Philippines hiện đại hóa quân sự, Washington sẽ cung cấp thêm 40 triệu USD cho Manila trong năm nay. Từ 2001, Mỹ hỗ trợ Philippines khoản kinh phí liên quan đến quân sự trị giá 300 triệu USD.
Từ tháng 5 năm ngoái, Philippines lên tiếng tố Trung Quốc tiến hành xây dựng ở một loạt các đá ở Trường Sa, thậm chí nêu nghi vấn Bắc Kinh xây dựng đường băng ở đây. Quan chức quân đội Trung Quốc cũng công khai lý do bồi đắp đảo là để hỗ trợ hoạt động của radar và thu thập tin tình báo. Các đá mà Bắc Kinh đang cải tạo là những thực thể thuộc chủ quyền của Việt Nam, bị Trung Quốc dùng vũ lực chiếm giữ, trong đó có những đá lớn như Chữ Thập, Gạc Ma.
Khánh Lynh