Ảnh vệ tinh chụp cụm Sinh Tồn thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, trong đó có bãi đá Ken Nan. Ảnh: NASA
"Chúng tôi gửi công hàm vào tuần trước. Việc khai hoang ban đầu đã được xác nhận", Inquirer dẫn lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao kiêm trợ lý Ngoại trưởng Philippines Charles Jose nói hôm thứ sáu vừa rồi.
Tuy nhiên, ông Jose không cho biết Trung Quốc sẽ phản ứng thế nào trước công hàm mới nhất liên quan đến bãi đá Ken Nan (tên tiếng Anh là McKennan). Bãi đá này nằm trong cụm đảo Sinh Tồn thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Trung Quốc và Philippines đều tuyên bố chủ quyền với các thực thể này.
Tất cả các công hàm trước đây của Philippines về tranh chấp ở Biển Đông đều bị sứ quán Trung Quốc tại Manila bác bỏ ngay sau đó.
Theo ông Jose, Philippines cũng đang tiếp tục theo dõi các hoạt động tương tự của Trung Quốc trên đá Ga Ven và đá Châu Viên thuộc quần đảo Trường Sa. Cả Tổng thống Philippines Benigno Aquino và Ngoại trưởng Albert del Rosario tuần trước đều bày tỏ quan ngại về việc Trung Quốc mở rộng hiện diện ở hai bãi đá trên.
Bắc Kinh còn được cho là đang khai hoang ở đá Én Đất. Ông Jose nói Philippines nhất định sẽ gửi công hàm phản đối tương tự ngay khi xác thực được hoạt động của Trung Quốc ở ba bãi đá trên.
Theo ông Jose, hoạt động khai hoang gần đây của Trung Quốc là bằng chứng cho thấy rõ ý đồ bành trướng chủ quyền của nước này trên Biển Đông, bất chấp Tuyên bố về Ứng xử của các bên trên Biển Đông (DOC), trong đó quy định các bên giữ nguyên hiện trạng.
"Những hành động đơn phương và khiêu khích của Trung Quốc thể hiện rằng nước này đang tích cực theo đuổi kế hoạch mở rộng nhằm thúc đẩy quan điểm đường 9 đoạn trên Biển Đông", ông nói.
Trung Quốc ngang nhiên tuyên bố chủ quyền với 90% Biển Đông, kể cả những vùng nước sát bờ các nước láng giềng. Philippines đang nỗ lực vô hiệu hóa sự bành trướng của Bắc Kinh bằng cách đệ đơn kiện lên tòa án quốc tế. Tuy nhiên, Bắc Kinh từ chối ra tòa hay phản biện lại đơn của Manila.
Bắc Kinh cũng bị nghi là sắp xây dựng một hòn đảo nhân tạo trên bãi Chữ Thập, thuộc quần đảo Trường Sa, với một căn cứ quân sự hiện đại ước tính trị giá 5 tỷ USD.
Anh Ngọc