"Chúng tôi rất quan ngại về việc Trung Quốc đã điều máy bay ra đá Chữ Thập và chúng tôi cũng quan ngại họ có kế hoạch thực hiện thêm điều đó", Ngoại trưởng Philippines Albert Del Rosario hôm qua nói, trong cuộc họp báo chung với người đồng cấp Anh Philip Hammond.
Ông cho rằng "nếu điều này xảy ra và không bị thách thức, chúng ta sẽ thấy Trung Quốc đưa ra lập trường về khả năng lập Vùng Nhận dạng Phòng không (ADIZ). Dù được thực hiện trên cơ sở thực tế hay chính thức, điều này sẽ vẫn bị chúng tôi coi là không thể chấp nhận được", Del Rosario nói.
Còn ông Hammond, tuy không đề cập trực tiếp đến Trung Quốc nhưng nói Anh phản đối bất cứ động thái gây hấn nào nhằm thiết lập kiểm soát quân sự, giới hạn tự do đi lại trên biển và trên không.
Trung Quốc tháng này điều các máy bay ra đá Chữ Thập, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Philippines cũng tuyên bố chủ quyền với đá này. Việt Nam đã trao công hàm phản đối Trung Quốc xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền và yêu cầu Bắc Kinh chấm dứt đưa máy bay. Del Rosario nói Philippines cũng sẽ sớm thảo công hàm tương tự.
Trung Quốc ngang nhiên tuyên bố nước này thực hiện trên các chuyến bay thử trên đường băng mới xây nhằm xác định xem nó có phù hợp với tiêu chuẩn hàng không dân dụng hay không.
Đường băng ở đá Chữ Thập do Trung Quốc xây dựng phi pháp có chiều dài 3.000 m. Trung Quốc từ 2014 đã cải tạo và xây dựng ở ít nhất 7 bãi đá thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Trọng Giáp