Theo NK News, trang chuyên theo dõi tình hình Triều Tiên, đây có thể là một "đơn vị xe cơ giới quân sự có quy mô ít nhất tương đương với một lữ đoàn", bao gồm những chiếc xe diệt tăng PTZ-89 (Type 89), pháo phòng không tự hành PGZ-95 (Type 95 SPAAA) và pháo tự hành 155 mm.
Trên mạng xã hội Trung Quốc cũng xuất hiện ảnh một đoàn tàu chở thêm các thiết bị quân sự. Tuy nhiên, các thiết bị có thể đang trên đường tới Bắc Kinh để chuẩn bị cho cuộc duyệt binh vào 3/9 tới. Ngoài ra, một số bức ảnh giống nhau nhưng lại được các nguồn chú thích khác nhau về việc các thiết bị ra hoặc vào Cát Lâm hay Bắc Kinh.
Việc điều quân trên, nếu quả thực như trong các ảnh trên mạng, được giới phân tích cho là nhằm củng cố biên giới của Trung Quốc, đề phòng tình huống xấu trên bán đảo Triều Tiên, tờ Diplomat có trụ sở ở Nhật Bản ngày 26/8 nói.
Chuyên gia Kim Min-seok, thuộc Diễn đàn An ninh và Quốc phòng Hàn Quốc, cho rằng Trung Quốc từng điều động các đơn vị quân sự có quy mô lớn như thế này áp sát biên giới Triều Tiên.
"Trong vụ Triều Tiên pháo kích vào đảo tiền tiêu Yeopyeong của Hàn Quốc vào năm 2010 và sau vụ thanh trừng ông Jang Song-thaek vào năm 2013, Trung Quốc đều nhanh chóng đưa các đơn vị quân đội tới khu vực này để ngăn chặn bất cứ sự cố bất ngờ nào từ phía biên giới với Triều Tiên", ông Kim Min-seok nói.
Cũng theo chuyên gia về an ninh quốc phòng này, các đơn vị xe cơ giới quân sự được sử dụng vào một mục đích, đó là "nhanh chóng giải quyết tình huống căng thẳng bằng cách hành quân về phía Triều Tiên nếu cần thiết".
Ông Kim cho rằng những phương tiện quân sự trong các đơn vị cơ giới trên có khả năng cơ động cao, hỏa lực lớn và trọng lượng nhẹ hơn so với các đơn vị cơ giới quân sự phổ biến trên thế giới. Xe diệt tăng PTZ-89 không được coi là một loại xe tăng hạng nặng, xét theo phương diện trang bị quân sự. Với lớp giáp mỏng để tăng khả năng cơ động, chúng chỉ được xếp ngang hàng với các xe tăng hạng nhẹ, nhưng lại được trang bị hỏa lực mạnh tương đương với xe tăng hạng nặng.
Chuyên gia này cho rằng thông điệp của Trung Quốc phát đi trong động thái điều quân rất đơn giản: Những đơn vị cơ giới này sẽ tập trung vào việc tiến vào Triều Tiên càng nhanh càng tốt để áp đảo mọi đối thủ bằng hỏa lực tối đa mà những chiếc xe tăng và pháo tự hành này được trang bị. "Ngoài ra, những xe cơ giới hạng nhẹ này sẽ phù hợp với điều kiện đường sá tồi ở Triều Tiên", ông Kim nói.
Quân đội Trung Quốc đã nhiều lần diễn tập vượt sông Áp Lục nằm trên biên giới hai nước, đồng nghĩa với việc các binh sĩ Trung Quốc sẽ không gặp quá nhiều khó khăn khi vượt sông tiến vào Triều Tiên nếu hành động này là cần thiết.
Ông Cha Du-hyeon, cựu thư ký về thông tin khủng hoảng của cựu Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung-bak, thì cho rằng hành động trên của Trung Quốc là một lời đáp trả đối với thông điệp mà Triều Tiên đã phát đi trước đó.
"Hôm thứ sáu tuần trước, Triều Tiên công khai tuyên bố rằng không nước nào trên thế giới có thể ngăn chặn Triều Tiên leo thang tình hình, và thông điệp này được cho là hướng trực tiếp đến Trung Quốc để ngăn chặn khả năng Bắc Kinh có động thái can thiệp", Cha nhận định.
Ông Cha cho rằng việc điều quân trên chỉ là một động thái phô diễn sức mạnh. Tuy nhiên, Trung Quốc sẽ không đưa các đơn vị này tiến vào lãnh thổ Triều Tiên ngay cả khi tình hình leo thang, bởi hành động này chỉ càng làm gia tăng căng thẳng trên thế giới. "Mỹ và Trung Quốc đều không muốn thấy Triều Tiên trở thành tâm điểm của một biến cố thế giới. Bởi vậy thông điệp mà Trung Quốc muốn gửi tới Triều Tiên lần này là 'Chúng tôi có thể ngăn chặn các anh, nếu cần thiết’".
Mối quan hệ Trung - Hàn
Tờ Diplomat chỉ ra một điểm đáng chú ý là những bức ảnh về đoàn xe cơ giới Trung Quốc bắt đầu xuất hiện trên mạng xã hội vào sáng thứ bảy tuần trước, ngay trước khi Triều Tiên và Hàn Quốc bước vào cuộc đàm phán cấp cao nhằm tháo gỡ khủng hoảng. Dường như Bắc Kinh muốn dồn xe tăng, pháo tự hành áp sát biên giới Triều Tiên để tạo thêm động lực cho cuộc đàm phán diễn ra thuận lợi.
Theo bình luận viên Shannon Tiezzi, nếu Trung Quốc thực sự đưa quân tới biên giới để ép Triều Tiên phải tham gia đàm phán nhằm kết thúc cuộc khủng hoảng, Hàn Quốc sẽ hài lòng. Mới đây, Hàn Quốc tuyên bố Tổng thống Park Geun-hye sẽ tham dự lễ duyệt binh kỷ niệm 70 năm kết thúc Thế chiến II ở châu Á vào này 3/9 tới đây, bất chấp những tin đồn rằng Mỹ đã gây sức ép buộc bà Park phải từ chối lời mời của Bắc Kinh.
Truyền thông Hàn Quốc nhận định rằng Tổng thống Park đưa ra quyết định trên với hy vọng Bắc Kinh sẽ có động thái can thiệp nhằm thúc đẩy Triều Tiên hạ nhiệt căng thẳng. Tuyên bố về việc bà Park tham dự lễ duyệt binh được đưa ra vào hôm thứ năm tuần trước, ngay sau khi Hàn-Triều đấu pháo qua biên giới.
Đến ngày 21/8, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Doanh lần đầu tiên lên tiếng về những diễn biến mới trên bán đảo Triều Tiên khi tuyên bố Bắc Kinh "phản đối bất kỳ hành động leo thang căng thẳng nào", đồng thời hối thúc "các bên giữ bình tĩnh và kiềm chế".
Nhưng cũng trong ngày hôm đó, nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un đã ra lệnh cho quân đội nước này "sẵn sàng chiến đấu ở mức cao nhất". Đáp lại, Hàn Quốc cũng đặt trong quân đội trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu cao, và lực lượng Mỹ đóng quân ở Hàn Quốc cũng được đặt trong "trạng thái tăng cường".
Sớm qua, Triều Tiên và Hàn Quốc đã đạt được một thỏa thuận quan trọng, khi Bình Nhưỡng bày tỏ "lấy làm tiếc" về vụ nổ mìn khiến hai binh sĩ Hàn Quốc bị thương, trong khi Seoul cũng đồng ý ngừng chương trình phát thanh tuyên truyền chống Triều Tiên ở khu vực biên giới. Chính phủ Trung Quốc đã hoan nghênh thỏa thuận này.
Trí Dũng