Trong cuộc họp báo hôm qua, giới chức Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia Mỹ (NTSB) đã không giải thích đầy đủ lý do chiếc máy bay Boeing 777 hạ cánh quá thấp và quá chậm, điều nhiều khả năng là nguyên nhân gây ra vụ va chạm. Tuy nhiên, họ dẫn lời khai của phi công, giúp hiểu thêm về điều đã xảy ra bên trong buồng lái chuyến bay 214.
Phi công khai họ dựa vào một thiết bị buồng lái tự động để điều khiển tốc độ trong cú tiếp đất cuối cùng, theo chủ tịch NTSB, Deborah Hersman. Theo AP, điều này dấy lên nghi ngờ về việc liệu có lỗi lập trình trong ga tự động hay liệu nó có bị hỏng khi vận hành hay không.
"Họ đã cài vận tốc 137 knot (254 km/h) và anh ta tưởng rằng ga tự động vẫn duy trì tốc độ", Hersman dẫn lời khai của phi công hướng dẫn Lee Jeong-min nói. Nhưng bộ phận bảo vệ tốc độ tự động, vì một lý do còn chưa rõ, đã không duy trì tốc độ máy bay. "Anh ta đẩy cần ga tự động về phía trước, nhưng cũng nói rằng phi công còn lại trước đó đã đẩy nó về phía trước rồi", Aviationweek dẫn lời Hersman cho hay.
Phi công điều khiển máy bay, Lee Hang-kook, mới chỉ qua một nửa giai đoạn huấn luyện trên chiếc Boeing 777, và lần đầu tiên hạ cánh ở sân bay San Francisco. Đây cũng là chuyến bay đầu tiên phi công Lee Jeong-min làm người huấn luyện bay.
NTSB chưa xác định lỗi thuộc về ai trong vụ va chạm. Băng ghi âm tự động cho thấy các phi công đã cố thay đổi vận tốc máy bay và nâng nó lên chỉ vài giây trước khi phi cơ va vào đê chắn ở đường băng.
Những thông tin hiện có bao gồm: 7 giây trước va chạm, ai đó trong buồng lái đề nghị tăng tốc sau khi nhận thấy rõ ràng rằng máy bay bay chậm hơn nhiều so với tốc độ hạ cánh cần thiết. Vài giây sau, cần điều khiển bắt đầu rung dữ dội, bộ phận cảnh báo tự động thông báo với phi công rằng máy bay không thể nâng lên được và sắp xảy ra tình trạng nguy hiểm. Một giây rưỡi trước va chạm, có mệnh lệnh hủy bỏ hạ cánh.
Các phi công đã "rất hợp tác và thẳng thắn" với các nhà điều tra. Có tổng cộng 4 phi công trong tổ lái chiếc Boeing 777.
Vấn đề tốc độ của máy bay đã trở thành dấu hỏi cốt yếu trong cuộc điều tra. Tất cả máy bay có tốc độ bay an toàn tối thiểu và cần được duy trì nó để giữ sức nâng.
Cass Howell, phó khoa tại Đại học Hàng không Embry-Riddle, Florida nói nếu bất cứ phi công Asiana nào thấy điều gì đó bất thường, họ phải lên tiếng. "Có hàng chục, hàng chục vụ tai nạn có thể ngăn chặn được nếu ai đó lên tiếng khi họ có thể, nhưng họ miễn cưỡng làm điều đó vì một loạt lý do, như việc bị sợ coi là ngớ ngẩn hay gây tức giận cho phi công", Howell, một cựu phi công thủy quân lục chiến cho biết.
Tuy nhiên, Cơ quan Hàng không Liên bang Mỹ cũng có luật yêu cầu các phi công tránh trò chuyện không cần thiết nếu máy bay ở độ cao dưới 305 m, để họ hoàn toàn tập trung vào việc cất hay hạ cánh. Việc ít trò chuyện là cần thiết để đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ an toàn.
Theo các phi công kinh nghiệm, hầu hết các hãng hàng không đều yêu cầu cả 4 người hiện diện khi hạ cánh, thời điểm dễ xảy ra sai sót nhất. Các nhà điều tra muốn biết chính xác tất cả 4 phi công đã làm gì trong mọi thời điểm. Bà Hersman cho biết lúc xảy ra va chạm, có ba phi công trong buồng lái còn người thứ tư ở trong cabin. Bà cho rằng không cần thiết cả 4 người phải ở trong buồng lái lúc hạ cánh.
Giám đốc Asiana Yoon Young-doo sáng qua đến San Francisco từ Hàn Quốc để xem xét những nỗ lực của nhân viên hàng không giúp các hành khách bị thương và gia đình họ. Ông cũng sẽ thăm NTSB và các tổ chức khác để xin lỗi về vụ tai nạn và cố gắng gặp các hành khách bị thương.
Yoon nói ông không thể gặp các phi công Asiana vì không ai bên ngoài được liên lạc với họ cho tới khi cuộc điều tra hoàn tất.
Hơn 180/307 người có mặt trên máy bay khi vụ việc xảy ra đã phải vào viện vì những vết thương. Nhưng hơn một phần ba trong số đó không cần ở lại bệnh viện. Các hành khách bao gồm 141 người Trung Quốc, 77 người Hàn Quốc, 64 người Mỹ, ba người Canada, ba người Ấn Độ, một người Nhật, một người Việt Nam và một người Pháp.
Các quan chức Hàn Quốc cho biết 22 người, bao gồm 5 tiếp viên, vẫn đang được điều trị tại các bệnh viện ở San Francisco. Chuyến bay xuất phát ở Thượng Hải, Trung Quốc, quá cảnh ở Seoul, Hàn Quốc trước khi bay đến San Francisco trong 11 giờ đồng hồ. Boeing 777 là một trong những máy bay an toàn nhất trên thế giới, dựa vào số vụ tai nạn và thời gian bay lớn của nó.
Trọng Giáp