 |
|
Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu và Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam Phùng Quang Thanh sau hội đàm hôm 5/3. Nguồn: RIA Novosti |
Theo phân tích trên trang Indrus của Ấn Độ, thì sau Ấn và Algeria, Việt Nam đang dần trở thành một đối tác rất quan trọng của Nga trong lĩnh vực hợp tác kỹ thuật-quân sự. Việt Nam đang được trang bị các hệ thống tên lửa phòng không, phòng thủ bờ biển, máy bay chiến đấu và sắp tới là tàu ngầm phi hạt nhân loại hiện đại. Việc đào tạo nhân sự để sử dụng các thiết bị của tàu ngầm cũng đang được bắt đầu.
Chuyến thăm Hà Nội của Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu đến Hà Nội vừa rồi đánh dấu một mốc lịch sử quan trọng trong hợp tác kỹ thuật quân sự giữa Moscow với đối tác chiến lược và đồng minh lâu dài. Việt Nam với Liên Xô trước đây và Nga hiện nay luôn có quan hệ quân sự khăng khít. Theo một thỏa thuận ký với nhau năm 1979 và có thời hạn 25 năm, Nga sẽ sử dụng căn cứ ở Cam Ranh. Tuy nhiên hợp đồng thuê ngừng lại năm 2001, một mặt là do khả năng tài chính của Nga, mặt khác nó cũng phản ánh mức độ quan tâm khiêm tốn của Nga khi đó đối với khu vực Đông Nam Á.
Việc Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết tháng 10/2008 thăm Nga đánh dấu sự thay đổi trong quan hệ hợp tác hai nước. Một thỏa thuận liên chính phủ về hợp tác trong lĩnh kỹ thuật và quân sự được ký kết. Sau đó chỉ tính riêng trong 3 năm qua, hai nước đã ký các hợp đồng để Nga cung cấp trang thiết bị quân sự và vũ khí cho Việt Nam có tổng trị giá nhiều tỷ USD.
Ông Ruslan Pukhov, Giám đốc Trung tâm Phân tích Chiến lược và Công nghệ (CAST) nhận định: "Việt Nam là một trong những đối tác trọng yếu của Nga trong lĩnh vực hợp tác kỹ thuật – quân sự. Nga không chỉ cung ứng tàu ngầm, tàu tên lửa, máy bay chiến đấu hiện đại mà còn cả các loại vũ khí phòng không. Việt Nam cũng là một đối tác quan trọng của Nga trên nhiều lĩnh vực liên quan khác. Cụ thể, Nga đang xây dựng một nhà máy điện hạt nhân và triển khai khai thác dầu ở ngoài khơi Việt Nam".
Về không quân, Nga đã bán cho Việt Nam các chiến đấu cơ Su-30MK2, loại máy bay tiêm kích hàng đầu thế giới. Bên cạnh đó còn có Yak-130, loại vừa huấn luyện vừa chiến đấu hạng nhẹ. Trong khuôn khổ hợp tác hàng không quân sự, Công ty cổ phần Sukhoi đang tiến hành đàm phán để thành lập một trung tâm dịch vụ khu vực đặt tại Việt Nam.
Trong năm 2011, Việt Nam đã trở thành khách hàng lớn mua các trang thiết bị-kỹ thuật của hải quân Nga. Việt Nam đã mua hai tàu Gepard-3.9 (Project 11661E) và tàu tuần tra Svetlyak (Project 10412) Các tàu Gepard-3.9 và tàu Molnya của Việt Nam được trang bị tên lửa Kh-35 Uran.
Uran là một trong các tên lửa hành trình chống tàu tiên tiến nhất của Nga, có thể được phóng đi từ tàu ngầm, máy bay chiến đấu hoặc từ tổ hợp phòng thủ bờ biển. Kh-35 độc đáo ở chỗ nó có thể “tàng hình” với radar của đối phương. Bên cạnh chế độ hoạt động (tự tìm kiếm mục tiêu được kích hoạt trong một giây), tên lửa cũng có thể bay ở chế độ thụ động, tức là bay trong “sự im lặng hoàn toàn,” nhờ đó mà thay vì phát tín hiệu ra không gian xung quanh, radar của tên lửa lại phát hiện được xung điện phát ra từ mục tiêu. Giai đoạn cuối tên lửa bay ở độ cao 2-3 m so với mặt biển và thấp hơn boong tàu nên radar của đối phương không thể phát hiện. Tính năng này được Mỹ đánh giá cao. Có nhiều nguồn tin cho rằng Mỹ sẽ “mượn” tính năng này của Kh-35 để trang bị cho tên lửa Harpoon.
Lĩnh vực không kém phần hứa hẹn trong hợp tác song phương giữa Moscow và Hà Nội là cung ứng hệ thống phòng không hiện đại. Trong mùa hè năm 2003, hai bên đã ký kết một hợp đồng cung cấp hai hệ thống tên lửa phòng không S-300PMU-1 trị giá hàng trăm triệu USD. Hệ thống này đang thay thế các tổ hợp tên lửa phòng không S-75 từ thời Xô Viết đã được sử dụng ở Việt Nam từ năm 1965.
Hợp đồng cung cấp 6 tàu ngầm Varshavyanka Đề án 636 (hai chiếc đã được hoàn thành sắp chuyển giao) được ký kết hồi cuối năm 2009. Hợp đồng này trị giá lên tới 1,8 tỷ USD với yêu cầu tất cả các tàu phải được trang bị tên lửa Klab. Ngoài ra, Moscow sẽ xây dựng một cơ sở bảo dưỡng các tàu chiến tại Việt Nam.
Phó Giám đốc cơ quan Hợp tác Kỹ thuật Quân sự Liên bang Nga (FSVTS) Vyacheslav Dzirkaln, nói về triển vọng hợp tác kỹ thuật quân sự Việt-Nga: "Một trong những khách hàng lớn nhất mua vũ khí của Nga ở khu vực Đông Nam Á hiện nay là Việt Nam. Đất nước này đã được cung cấp nhiều hệ thống phòng không, máy bay và vũ khí của Nga. Việc hợp tác kỹ thuật - quân sự Việt-Nga có tính chất thường xuyên và được thực hiện phù hợp với chương trình hợp tác 5 năm giữa hai nước".
Theo giáo sư Vadim Kozyulin thuộc Học viện Khoa học Quân sự Nga, “Moscow và Hà Nội hợp tác trên nhiều phương diện. Hơn nữa, việc hầu hết các quan chức chính phủ và quân đội Việt Nam đều từng học ở Liên Xô và biết tiếng Nga là một điều kiện thuận lợi để phát triển quan hệ Việt-Nga”.
Ông Kozyulin cho biết thêm: “Tất nhiên là sẽ không thể giống thời Liên Xô, nhưng chúng ta hãy hy vọng rằng Moscow và Hà Nội có thể thiết lập mối quan hệ chiến lược về kỹ thuật quân sự".
Hoàng Uyên (theo Indrus.in)