Không cảnh 500 (KJ-500), máy bay do thám mới của Không quân Trung Quốc. Ảnh: Sputnik.
Theo Sputnik, những tấm hình đầu tiên về KJ-500 xuất hiện từ cuối năm 2014, nhưng phải đến 18/3, hình ảnh một chiếc KJ-500 phiên hiệu 30471 mới được công bố rộng rãi, cho thấy Không quân Trung Quốc (PLAAF) đã chính thức đưa vào dòng máy bay này vào biên chế.
KJ-500 là phiên bản nhỏ hơn mẫu Y-9 của Tập đoàn Máy bay Thiểm Tây (SAC), là dòng máy bay phản lực bốn cánh quạt, gắn radar quét mảng pha do Viện nghiên cứu công nghệ điện tử Nam Kinh (NRIET) chế tạo.
Theo trang quân sự Sina, mặc dù có kích thước nhỏ hơn, nhưng công nghệ radar quét mảng pha của KJ-500 tương đương với KJ-2000, dòng máy bay được trang bị nền tảng radar giống máy bay vận tải hạng nặng đa năng Ilyushin Il-76 của Nga. Hồi tháng 1/2013, các phương tiện truyền thông Trung Quốc đưa tin rằng hệ thống radar này có khả năng theo dõi 60-100 mục tiêu trong phạm vi 470 km.
Mảng pha gồm ba phần, có kích thước bằng nhau đặt trong mái vòm hình đĩa trên thân máy bay, hoạt động như một ăng-ten liên lạc vệ tinh. Ngoài ra, KJ-500 còn được trang bị radar quét mảng pha điện tử thụ động (PESA).
PESA kết nối một ăng-ten với một máy phát vô tuyến để phát ra xung tín hiệu ngắn. Ăng-ten sẽ kết nối với một máy thu có độ nhạy cao, khuếch đại tín hiệu dội lại từ mục tiêu. Bằng cách đo thời gian dội lại, radar có thể xác định được khoảng cách đến mục tiêu.
Trước đó, SAC từng cân nhắc phát triển mái vòm hình giọt nước cho KJ-500, cho phép cài đặt hệ thống radar lớn hơn, nhưng sau đó kế hoạch bị hủy bỏ.
Máy bay chỉ huy - cảnh báo sớm trên không (AEW&C) có thể thực hiện các hoạt động theo dõi trên cả mặt đất và mục tiêu trên biển. Hệ thống radar trên không có khả năng phát hiện tốt hơn, được tăng cường khả năng phân biệt máy bay bạn và thù. Tầm bay cao hơn khiến AEW&C khó bị kẻ thù phát hiện.
Trung Quốc không phải quốc gia duy nhất có may bay do thám mới trong khu vực. Tháng trước, Hải quân Mỹ thừa nhận đã đưa Poseidons P-8A, dòng máy bay hiện đại nhất của Lầu Năm Góc, ra hoạt động ở căn cứ Mỹ tại Philippines. Poiseidons có nhiệm vụ giám sát các vùng nước tranh chấp trên Biển Đông, nơi Trung Quốc tranh giành chủ quyền với nhiều nước Đông Nam Á.
Trung Quốc tuyên bố tăng chi tiêu quân sự cho năm nay lên 10%, đánh dấu sự gia tăng ổn định trong vòng hai thập kỷ. Ngân sách quốc phòng hiện nay của Trung Quốc là 141,45 tỉ USD, đứng thứ hai thế giới sau Mỹ với 600 tỉ USD.
Hồng Hạnh