Các phiến quân của IS chiếm giữ Raqqah hồi tháng 7 vừa qua. Ảnh: AFP. |
Trao đổi qua Internet với AFP, Abu Yusef, một nhà hoạt động xã hội tại Raqqah miêu tả Nhà nước Hồi giáo tự xưng đang phủ đầy bóng đen lên cuộc sống của người dân, từ trang phục cho tới cả tấm hộ chiếu.
"Những lá cờ màu đen của IS ở khắp nơi. Phụ nữ bị trùm kín trong trang phục đen từ đầu tới ngón chân. Họ chỉ có thể rời khỏi nhà khi có bố, anh em hoặc chồng đi cùng", Yusef nói.
Trên các con phố, các chiến binh của IS diễu hành với tiểu liên hoặc súng lục Kalashnikov. Những người không phải là thành viên của IS thì không được sử hữu vũ khí.
Chúng còn lục soát người dân trên phố bằng hai lực lượng chuyên biệt. Lữ đoàn Khansaa gồm các thành viên nữ, được trang bị vũ khí, được quyền dừng và kiểm tra bất cứ phụ nữ nào trên đường. Còn lực lượng Hesbeh dành cho nam, thực thi luật lệ của IS.
Ở Raqqah, Nhà nước Hồi giáo tự xưng còn cấm người dân được vui chơi giải trí ở không gian công cộng. Trong khi đó, các quán cafe lại chật ních các phiến quân của IS.
"Chúng không cho phép người dân làm điều gì vui vẻ cả. Việc hình dung người nào đó hút thuốc cũng là điều không thể. Chẳng thể thấy phụ nữ nào mà lại không trùm kín người. Mỗi ngày, khi các thầy tu (của IS) yêu cầu đi cầu nguyện, mọi người đều phải đóng cửa hàng và tới nhà thờ, nếu không họ sẽ bị tống giam", nhà hoạt động xã hội Rayan al-Furati nói.
Trong khi đó, các phiến quân của IS lại được hưởng thụ cuộc sống thoải mái và sung túc, với mức lương thấp nhất là 300 USD một tháng, theo nhà hoạt động xã hội có biệt hiệu là Furat al-Wafaa. Ông không cung cấp tên thật để bảo đảm an toàn cho mình. "Trong tình hình hiện nay, đó là khoản tiền lớn", ông nói.
Cùng lúc trả lương cao cho các phiến quân, IS cũng thu thuế từ người dân, "Kể cả những người rất nghèo cũng phải tuân theo. Vì thế mọi người tham gia IS vì họ phải đối diện với lựa chọn chết đói hay là tham gia bóc lột", al-Wafaa cho hay.
Trong gần bốn năm qua, những người chủ cửa hàng ở Syria bị bần cùng hóa bởi số tiền gần 60 USD mỗi tháng tiền thuế.
Theo Abu Yusef, Nhà nước tự xưng IS thực thi quyền kiểm soát của mình bằng rất nhiều bộ trên tất cả các lĩnh vực như giáo dục, y tế, nước sạch, điện, tôn giáo và quốc phòng. Các bộ này chiếm giữ các tòa nhà của chính phủ Syria trước đây. "IS thậm chí còn có cơ quan bảo vệ người tiêu dùng", Yusef cho biết. Các quy định về giáo dục của IS dựa trên sự diễn giải nghiêm khắc của luật Hồi giáo. IS cũng thành lập các trại huấn luyện quân sự cho các nam thanh thiếu niên ở Raqqah.
Còn tại Deir Ezzor, thành phố lớn thứ sáu của Syria, sự xuất hiện của các phiến quân thuộc IS đã khiến hàng chục nghìn người dân phải bỏ chạy do lo sợ bị bức hại, một người cho biết tên là Furati nói.
Ở khắp các khu vực chúng kiểm soát, phiến quân Hồi giáo chiếm giữ các mỏ dầu và khí, các nhà máy điện và đập thủy điện. IS giữ lại các công nhân cũ và trả thêm lương để họ làm việc và đảm bảo an toàn, theo Furati. Thế nhưng cuộc sống người dân vẫn rất khổ sở do thường xuyên mất điện và mất nước.
Theo Nael Mustafa, cũng là một nhà hoạt động xã hội ở Raqqah, ở những nơi IS kiểm soát, không có sự phân biệt giữa công và tư. Chúng có thể tự do khám xét nhà dân và tìm kiếm điện thoại và máy tính để lục tìm chứng cứ về những gì chúng coi là trái đạo đức.
"Chúng tin rằng mọi điều đều thuộc về Thánh Allah, vì thế cũng nằm dưới quyền kiểm soát của chúng", Mustafa nói.
Raqqah là một thành phố lớn phía bắc Syria. Ảnh: Sdvfp. |
Khánh Lynh