Tổng thống Mỹ Barack Obama hôm qua có cuộc gặp với Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng. Nhà Trắng gọi đây là sự kiện "mang tính lịch sử". Hiệp định Đối tác Kinh tế Chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) và căng thẳng trên Biển Đông là hai chủ đề được thảo luận trong chương trình nghị sự.
Theo quan sát viên Jim Kuhnhenn từ AP, cuộc gặp diễn ra trong bối cảnh Mỹ đang muốn đẩy nhanh tiến trình đàm phán TPP. Thêm vào đó, Quốc hội Mỹ vừa phê chuẩn dự luật về quyền đàm phán nhanh (TPA), cho phép chính quyền Tổng thống Obama nhanh chóng hoàn tất thương lượng các thỏa thuận thương mại lớn, trong đó có TPP. Vì thế, cuộc gặp cấp cao giữa ông Obama và Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng mang tới hy vọng rằng đôi bên sẽ tiến gần hơn nữa đến một bản thỏa thuận thương mại giúp Việt Nam và Mỹ, cùng 10 quốc gia thành viên TPP khác, gỡ bỏ nhiều rào cản về kinh tế.
Theo WSJ, Việt Nam sẽ đạt được không ít lợi ích nếu TPP được thông qua. Dựa trên kết quả từ lần thương lượng gần đây nhất, TPP sẽ mở ra cơ hội để biến Việt Nam trở thành công xưởng của thế giới, góp phần đảm bảo sự bình ổn trong khu vực đang có nhiều căng thẳng.
Trong buổi nói chuyện, ông Obama cũng nhấn mạnh cuộc gặp với ông Trọng là "thời cơ tuyệt vời để chúng ta đi sâu hơn vào các cuộc thảo luận xung quanh quan điểm của mỗi nước về mối quan hệ đối tác toàn diện".
Tuy Hà Nội và Washington vẫn tồn tại một số bất đồng nhưng "nhờ nỗ lực của những nhà lãnh đạo từ cả hai đảng ở Mỹ cùng sự cố gắng của những người đứng đầu nhà nước Việt Nam trong thời gian qua, chúng ta đã chứng kiến sự hình thành của một mối quan hệ mang tính xây dựng, dựa trên nguyên tắc tôn trọng lẫn nhau", ông Obama nói. Bên cạnh đó, Tổng thống Mỹ còn bày tỏ mong muốn được tới thăm Việt Nam trong tương lai gần.
Theo AP, những bình luận được đưa ra từ cả hai phía trong cuộc trao đổi là dấu hiệu cho thấy mối quan hệ Việt-Mỹ ngày càng được củng cố và phát triển. Giới quan chức Washington đánh giá đây là một trong những mục tiêu then chốt trong chiến lược xoay trục sang châu Á của Tổng thống Obama.
Strait Times cho rằng hai nhà lãnh đạo đã đề cập nhiều đến sự cần thiết phải hợp tác chặt chẽ trên Biển Đông và những hành vi hung hăng ở trong vùng biển này đã là tâm điểm được đưa ra bàn luận trong chuyến thăm đầu tiên tới Nhà Trắng của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Washington dường như cũng muốn thông qua chuyến thăm Mỹ lần này của Tổng bí thư cùng cuộc gặp gỡ của ông với Tổng thống Obama để thể hiện quyết tâm tăng cường mối liên kết trên nhiều mặt với Việt Nam. Mục tiêu này được thể hiện rõ nét bằng hành động "trải thảm đỏ" đón tiếp ông Nguyễn Phú Trọng, bình luận viên Jeremy Au Yong nhận xét.
Việt Nam và Mỹ "đang hướng tới một mối quan hệ bền chặt hơn" nhằm cùng nhau đối phó với những rắc rối trong khu vực, hãng thông tấn AFP bình luận đồng thời đưa thông tin chi tiết về cuộc gặp giữa Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Obama trong bài viết được đăng trên mục nổi bật.
Washington Times thì dự đoán ông Obama đang lên kế hoạch để tham dự một hội nghị thượng đỉnh ở Malaysia và Philippines vào tháng 11 tới đây và rất có thể tổng thống sẽ thêm tên Việt Nam vào danh sách những quốc gia cần tới thăm vào lịch trình của mình.
Trong bài viết với tiêu đề "Obama và lãnh đạo Việt Nam bàn về Biển Đông trong cuộc gặp có tính chất bước ngoặt", Reuters lại tập trung khai thác cuộc nói chuyện xung quanh những diễn biến gần đây liên quan đến vấn đề chủ quyền ở vùng biển nhộn nhịp bậc nhất thế giới này.
"Gật đầu tỏ ý tán thành trước những mối lo lắng của Việt Nam, ông Obama cho rằng tranh chấp trên Biển Đông cần được giải quyết thông qua các quy tắc và luật pháp quốc tế", hãng thông tấn Anh viết.
New York Times nhấn mạnh Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tới thăm Nhà Trắng và gặp Tổng thống Obama trong bối cảnh hai nước chuẩn bị kỷ niệm 20 năm ngày chính thức bình thường hóa quan hệ ngoại giao. Sự kiện này còn diễn ra 40 năm sau khi chiến tranh kết thúc. Tất cả cho thấy chiều sâu của sự hóa giải trong mối quan hệ Việt-Mỹ.
Ngoài ra, hàng loạt tờ báo, hãng tin lớn của nhiều quốc gia trên thế giới và trong khu vực cũng rất quan tâm tới cuộc gặp của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Obama. Hầu hết các báo gọi đây là "sự kiện bước ngoặt" trong quan hệ Việt-Mỹ.
Vũ Hoàng