Giáo sư Carlyle A. Thayer và giáo sư Geoffrey Till, hai trong số các đại biểu quốc tế tại hội thảo. Ảnh: Nguyễn Hưng |
Học viện Ngoại giao và Hội Luật gia Việt Nam sáng nay tổ chức hội thảo quốc tế về Biển Đông lớn nhất từ trước tới nay, với sự tham gia của 180 đại biểu các nước.
Chủ đề của hội thảo quốc tế lần thứ ba này là “Biển Đông: Hợp tác vì an ninh và phát triển trong khu vực”. Trong lời phát biểu khai mạc hội thảo, ông Đặng Đình Quý, giám đốc Học viện Ngoại giao, cho hay năm 2011 đánh dấu bước đột phá trong việc trao đổi các thông tin về Biển Đông. Điều này thể hiện qua con số 15 hội thảo quốc tế về vùng biển này được tổ chức trong năm nay, gần gấp bốn lần con số của hai năm trước.
"Những hoạt động nghiên cứu và thảo luận này đã góp phần quan trọng đưa Biển Đông vào 'radar' điểm soát của cộng đồng quốc tế", ông Quý nói.
"Bản chất của tranh chấp trên Biển Đông cũng như các vụ việc xảy ra tại đây sẽ được phân tích, đánh giá trên tinh thần khoa học, khách quan để dư luận trong nội bộ từng bên liên quan đến tranh chấp và dư luận quốc tế có thông tin đầy đủ và nhiều chiều hơn", ông nói thêm.
Theo ông Đặng Đình Quý, 2011 là năm tình hình Biển Đông cơ bản là hòa bình và ổn định, nhưng cũng có lúc cộng đồng khu vực và quốc tế phải nín thở dõi theo từng diễn biến. Tuy nhiên, các nước liên quan tới tranh chấp trên Biển Đông đã và đang tìm được những cách đối thoại phù hợp. Sau 9 năm bàn thảo, ASEAN và Trung Quốc đã đạt được thỏa thuận về các Nguyên tắc triển khai Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC).
Sau phiên họp sáng nay, các nhà tổ chức cho biết các đại biểu khẳng định rằng vấn đề biển Đông thực sự mang ý nghĩa toàn cầu. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, an ninh quốc tế là không thể chia cắt, lợi ích của các nước ở khu vực và trên thế giới đan xen lẫn nhau, sự phát triển của khu vực này có ảnh hưởng tới sự phát triển của các khu vực khác, do vậy bảo đảm an ninh, an toàn và tự do hàng hải là vấn đề mang tính sống còn không chỉ đối với các nước trong khu vực, mà còn có ý nghĩa rất quan trọng đối với nhiều nước trên thế giới.
Các nước lớn như Mỹ, Nga, Ấn Độ... đều có lợi ích, ở những mức độ khác nhau, trong vấn đề biển Đông. Trong bối cảnh Mỹ đang chuyển dần trọng tâm chiến lược sang khu vực châu Á-Thái Bình Dương, Mỹ đang và sẽ dành ưu tiên ngày càng cao hơn cho các vấn đề như tự do, an toàn hàng hải và giải quyết hòa bình các tranh chấp ở Biển Đông, thông cáo của ban tổ chức nhấn mạnh.
Hội thảo quốc tế về Biển Đông lần thứ 3 diễn ra trong hai ngày 4 và 5/11. Tham gia hội thảo là 180 đại biểu quốc tế, trong nước, quan sát viên từ các bộ ngành của Việt Nam, nhân viên ngoại giao các nước tại Việt Nam, thành viên hội luật gia Việt Nam và đại diện Học viện Ngoại giao Việt Nam.
Mục tiêu của hội thảo là nhằm trao đổi các kết quả nghiên cứu, các đánh giá từ góc độ luật pháp quốc tế và quan hệ quốc tế về tầm quan trọng của Biển Đông trong bối cảnh môi trường chính trị, kinh tế, quốc phòng và an ninh của khu vực đang và sẽ có nhiều thay đổi. Từ những trao đổi này, các đại biểu sẽ đề xuất những kiến nghị cho chính phủ các nước liên quan trực tiếp và không trực tiếp tới tranh chấp, để tăng cường hợp tác, quản lý hiệu quả tranh chấp, ngăn ngừa và kiểm soát các xung đột tiềm tàng ở Biển Đông.
Vấn đề Biển Đông được sự quan tâm rộng rãi của giới nghiên cứu. Các học giả chủ yếu đến từ các nước châu Á Thái Bình Dương, ngoài khối ASEAN có Mỹ, Trung, Nhật, Ấn Độ, Hàn Quốc, Australia và một số nước châu Âu.
Mới đây, vào trung tuần tháng 10, hai hội thảo về Biển Đông đã diễn ra tại Philippines và Malaysia.
Biển Đông là vùng nước nằm tại khu vực Đông Nam Á, nơi có các tuyến đường biển nhộn nhịp hàng đầu thế giới và được cho là có trữ lượng dầu khí dồi dào. Hiện trên Biển Đông tồn tại các tuyên bố chủ quyền chồng lấn giữa một số nước, trong đó có Việt Nam.
Phan Lê - Nguyễn Hưng