Bắc Kinh và Manila có tranh chấp tại các đảo trên biển nhưng nếu Philippines từ chối chấp nhận tàu chiến đến hỗ trợ thì "chỉ thể hiện sự hẹp hòi của Philippines chứ Trung Quốc không thiệt gì cả", tờ Global Times, phụ san của báo đảng Trung Quốc, viết trong một bài xã luận hôm nay.
"Chúng ta tin rằng Trung Quốc cũng sẽ cử các tàu chiến tới Philippines", báo này viết, và nhấn mạnh rằng việc điều động tàu đi cứu trợ sẽ thể hiện thiện ý.
Quan hệ giữa Trung Quốc và Philippines căng thẳng vì tranh chấp lãnh thổ trong khu vực Biển Đông. Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với gần như toàn bộ Biển Đông trong khi Manila nói tàu Trung Quốc chiếm đóng bãi cạn Scarborough/ Hoàng Nham mà Philippines tuyên bố chủ quyền. Theo AFP, Philippines sẽ phải đặt ra câu hỏi có nên chào đón sự xuất hiện của Hải quân Trung Quốc trong khu vực hay không.
Trong khi các tàu, máy bay và quân nhân của Mỹ và Nhật đang hối hả cứu trợ cho Philippines sau bão Haiyan, báo của Trung Quốc bình luận rằng nỗ lực của hai nước này là một phần của chiến lược xoay trục sang châu Á của Washington và có thể bao gồm "ý định ẩn giấu đằng sau mục đích viện trợ nhân đạo".
Trên thực địa, một đội 8 chiếc tàu của Mỹ, do tàu sân bay USS George Washington dẫn đầu, hôm qua đã đến Philippines, mang theo các thiết bị và nhu yếu phẩm để hỗ trợ cho hàng nghìn người mất nhà cửa và đói khát sau cơn bão mạnh nhất trong lịch sử. Các máy bay vận tải của Mỹ đã chở 50 nghìn tấn hàng chuyển tới miền trung Philippines, nơi hứng chịu hậu quả nặng nề nhất do bão.
Nhật Bản cũng đang tăng gói viện trợ cho Philippines lên gấp ba lần, lên 30 triệu USD, và dự kiến sẽ cử 1.000 binh sĩ tới vùng thiệt hại của Philippines. Đây là đội cứu trợ lớn nhất của lực lượng Phòng vệ Nhật Bản được cử ra hoạt động ở nước ngoài.
Bài xã luận của Global Times xuất hiện một ngày sau khi Trung Quốc quyết định nâng mức viện trợ cho Philippines vì siêu bão Haiyan lên 1,6 triệu USD, chủ yếu bao gồm các lều trại và chăn màn cho các nạn nhân vùng bão. Trước đó, Trung Quốc nhận được những chỉ trích vì mức ủng hộ khiêm tốn 100.000 USD.
Tờ báo của đảng cho rằng trong quá khứ Trung Quốc thận trọng về việc gửi binh sĩ ra nước ngoài vì "thiếu năng lực, thiếu kinh nghiệm và nhiều mối lo ngại khác". Tuy nhiên, ngày nay "quân đội Trung Quốc cần phải dần đảm nhiệm vai trò mạnh mẽ hơn cho phù hợp với chính sách ngoại giao của mình".
Vũ Hà