Thủ tướng Australia Tony Abbott (trái) hôm 15/11 bắt tay cùng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khi ông tới Australia tham dự hội nghị thượng đỉnh các nền kinh tế phát triển và mới nổi (G20). Ảnh: AFP
Với thỏa thuận thương mại tự do ký với Trung Quốc, Australia có thể thúc đẩy xuất khẩu nông nghiệp và chống lại đà suy thoái trong ngành khai thác khoáng sản, đang gây ảnh hưởng không nhỏ tới nền kinh tế nước này, từ đó "đem tới một kết quả rất tốt đẹp", ABC dẫn lời Bộ trưởng Nông nghiệp Australia Barnaby Joyce nói. Bản thỏa thuận cũng bao phủ cả các lĩnh vực như ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm...
Theo Thư ký Quốc hội cho thủ tướng, Josh Frydenberg, sẽ có tới 95% hàng hóa xuất khẩu của Australia vào Trung Quốc mà không phải chịu thuế, đây là con bài "làm thay đổi cuộc chơi". Bản thỏa thuận sẽ tăng thêm ít nhất 18 tỷ USD vào doanh thu của nền kinh tế Australia trong thập kỷ tới.
Trung Quốc và Australia đã cố gắng để đạt thỏa thuận thương mại này từ năm 2005 sau khi Bắc Kinh khẳng định loại bỏ những giới hạn đầu tư đối với doanh nghiệp nhà nước.
Chuyến thăm Australia để dự hội nghị thượng đỉnh các nền kinh tế phát triển và mới nổi (G20) của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chính là cơ hội để hai nước thống nhất những bước đàm phán cuối cùng.
Việc ký kết thỏa thuận thương mại tự do Trung Quốc - Australia cho thấy một bước tiến lớn trong mối quan hệ song phương, Peter Drysdale, từ East Asia Forum, nhận xét. Bản thỏa thuận phần nào làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác của hai nền kinh tế. Tự do hóa trên nhiều mặt sẽ khuyến khích trao đổi thương mại, gia tăng dòng vốn đầu tư và các hoạt động dịch vụ. Đồng thời, thỏa thuận cũng đánh dấu một mốc quan trọng, từ đây, hai nước sẽ gặp nhiều thuận lợi hơn trên cả phương diện kinh tế và chính trị, phát triển lợi ích chung tại khu vực và trên thế giới.
Bản thỏa thuận cuối cùng cũng được hoàn thành sau gần 10 năm là một tiến triển đáng kể, thể hiện nỗ lực và sự tận tâm của đôi bên. Nhưng đây chỉ là một bước thăm dò cởi mở ban đầu, theo lời Thủ tướng Tony Abbott nhận định, để dần dần tiến đến những cân nhắc hợp tác xa xôi hơn.
Theo chuyên gia phân tích He Fan, bản thỏa thuận cho thấy vị thế chủ chốt của Canberra đối với chính sách ngoại giao chiến lược của Bắc Kinh, tại những khu vực được xem như mối quan tâm mới của Trung Quốc, trên toàn thế giới.
Với việc thỏa thuận thương mại tự do được ký kết, Australia sẽ nghiêng hơn về phía Trung Quốc, từ đó gia tăng khoảng cách với Mỹ, đây dường như là một viễn cảnh mà Bắc Kinh luôn mong muốn, Mark Kenny từ tờ The Age bình luận.
"Chúng ta có mọi lý do để tiến xa hơn, không chỉ dừng lại ở hợp tác thương mại, mà còn có thể trở thành hai đối tác chiến lược, những người cùng chia sẻ và theo đuổi những mục tiêu giống nhau", Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nói trong bài phát biểu mang tính bước ngoặt, trong chuyến thăm Australia, sau hội nghị thượng đỉnh các nền kinh tế phát triển và mới nổi (G20). Ông Tập đồng thời nhấn mạnh Australia có thể gia tăng ảnh hưởng trong khu vực nếu hợp tác chặt chẽ hơn nữa với Bắc Kinh.
Vũ Hoàng