Thanh tra hoạt động của Tập đoàn xăng dầu Việt Nam Petrolimex từ năm 2010 đến 2013, Thanh tra Chính phủ phát hiện một số khuyết điểm, vi phạm trong quản lý, sử dụng vốn, tài sản và cổ phần hóa.
Petrolimex đã đầu tư ngoài ngành hơn 2.255 tỷ đồng vào lĩnh vực ngân hàng, bảo hiểm, bất động sản. Trong đó có những khoản đầu tư giá trị lớn không đúng quy định như đầu tư thêm vốn vào PG Bank 400 tỷ đồng (chiếm 40% vốn điều lệ), đầu tư vào Công ty cổ phần bảo hiểm Petrolimex hơn 171 tỷ đồng (chiếm 51% vốn điều lệ) và đầu tư 51 tỷ đồng vào Công ty cổ phần bất động sản Petrolimex khi không có sự chấp thuận của Bộ Công Thương và Thủ tướng.
Petrolimex sử dụng sai nguồn vốn đầu tư kinh doanh hơn 646 tỷ đồng, phần lớn cho các đơn vị thành viên vay dài hạn (gần 415 tỷ đồng). Kết luận của Thanh tra Chính phủ chỉ ra từ 1/2010 đến 6/2013, khi xây dựng giá cơ sở của xăng Ron 92, dầu Diezel, dầu hỏa, dầu mazut để quyết định giá bán lẻ, Petrolimex và liên Bộ Tài chính - Công Thương đã đưa chi phí vận tải và chi phí bảo hiểm vào giá cơ sở theo mức cố định cao hơn thực tế 67,6 triệu USD (khoảng 1.352 tỷ đồng) dẫn đến tăng giá bán, lợi cho thương nhân đầu mối, gây thiệt hại cho người tiêu dùng.
Việc liên bộ không xác định và công bố giá xăng dầu thế giới cho các thương nhân đầu mối để áp dụng tính giá cơ sở là không thực hiện đúng Nghị định 84/2009 về kinh doanh xăng dầu. Điều này dẫn đến khó kiểm soát việc xây dựng giá cơ sở và quyết định giá bán lẻ. Mặt khác, Tập đoàn thực hiện không đúng thẩm quyền trong việc tự quyết định và tổ chức thực hiện giá bán lẻ xăng dầu địa bàn vùng 2 cao hơn tối đa 2% giá bán lẻ do liên bộ điều hành, nhưng không được chấn chỉnh kịp thời…
Công tác quản lý, điều hành giá bán xăng dầu nội bộ của Công ty mẹ đối với các công ty xăng dầu thành viên chưa tuân thủ nguyên tắc, phương pháp xác định giá quy định trong quy chế kinh doanh xăng dầu và không phù hợp với giá bán do Liên bộ Tài Chính – Công thương điều hành, thể hiện ý chí chủ quan trong việc quyết định giá, dễ phát sinh tiêu cực.
Petrolimex được Bộ Công thương xếp doanh nghiệp loại A năm 2010 cho 20 công ty xăng dầu thành viên, sử dụng quỹ khen thưởng với tổng số tiền gần 134 tỷ đồng. Trong khi đó kết quả kiểm tra của cơ quan thuế xác định tất cả 20 doanh nghiệp nêu trên đều có vi phạm, bị xử phạt hành chính trong việc chấp hành pháp luật thuế.
Trong giai đoạn 2010-6/2013, các công ty xăng dầu thành viên của Tập đoàn Petrolimex đã chi 3 tháng lương kinh doanh cho người lao động khi nghỉ hưu với tổng số tiền gần 14 tỷ đồng, không đúng quy định của Bộ Tài chính.
Kết luận của Thanh tra chỉ rõ, năm 2008 ông Nguyễn Đạo Thịnh (Tổng giám đốc Công ty Vipco) ký hợp đồng hợp tác đầu tư 4 dự án tại thành phố Hải Phòng và chuyển 72,5 tỷ đồng vào tài khoản chung do Công ty TNHH Thương mại - Dịch vụ - Sản xuất Thiên Lộc Phú làm chủ tài khoản. Từ đây, Vipco cho công ty này rút hơn 21 tỷ đồng là "không có căn cứ".
Số tiền rút ra không được sử dụng vào việc thực hiện hợp đồng. Cơ quan chức năng xác định, thực tế Công ty Thiên Lộc Phú không hoạt động kinh doanh và đã bỏ địa chỉ kinh doanh từ năm 2013. Hiện 18,6 tỷ đồng không thu hồi được, Thiên Phú Lộc có dấu hiệu chiếm đoạt tài sản.
Thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ Công an tiếp nhận hồ sơ để điều tra, xử lý với 2 vụ việc có dấu hiệu chiếm đoạt tài sản xảy ra tại Công ty Vipco và Công y Thiên Lộc Phú. Kiến nghị xử lý tài chính hơn 1.191 tỷ đồng và 310.000 USD. Ngoài ra đề nghị Tập đoàn Petrolimex tổ chức kiểm điểm, khắc phục những thiếu sót, tồn tại...
Kết luận thanh tra hoàn tất vào cuối năm 2015, tuy nhiên ngay sau đó gặp phải những ý kiến trái chiều liên quan hoạt động đầu tư ngoài ngành, giá bán lẻ vùng 2, định mức hao hụt, giá cước... Giữa tháng 11/2015 để đảm bảo kết luận được chặt chẽ, khách quan, Phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì cuộc họp với Liên bộ Công Thương, Tài Chính, Thanh tra Chính phủ... chỉ đạo các bộ này cùng Petrolimex rà soát một số vấn đề mà ý kiến còn khác nhau này để thống nhất, đánh giá hoàn thiện nội dung. |
Bá Đô