Khán phòng xét xử vụ đại án gây thiệt hại 9.000 tỷ đồng suốt tuần qua tại TP HCM lúc nào cũng chật kín người. Ngoài ông Phạm Công Danh (cựu chủ tịch Ngân hàng Xây Dựng - VNCB) bị cáo buộc chủ mưu, còn có hơn 30 bị cáo khác và hàng chục người liên quan bị triệu tập đến toà.
Trong đó có gần 10 người vốn là nhân viên, tài xế, bảo vệ... được ông Danh cho làm tổng giám đốc, giám đốc các công ty thuộc tập đoàn Thiên Thanh. Với vai trò đồng phạm, các bị cáo đang đối diện với mức án cao nhất lên đến 20 năm tù.
Khóc ngất trong phiên xử hôm 22/7, liên quan đến việc giúp ông Danh rút hàng trăm tỷ đồng của VNCB thông qua hợp đồng thuê mặt bằng trên đường Sư Vạn Hạnh, bị cáo Nguyễn Thị Kim Vân (37 tuổi, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV TM&DV Hương Việt) cho biết mình vốn là nhân viên bán xe cho Tập đoàn Thiên Thanh với mức lương 7 triệu đồng mỗi tháng. Sau đó, thông qua anh trai tên Trung, ông Danh nhờ Vân đứng tên làm Tổng giám đốc Công ty Hương Việt.
"Bị cáo nói không biết làm, nhưng anh Trung nói không phải điều hành gì cả, chỉ đưa chứng minh nhân dân cho anh ấy đi đăng ký là được. Lúc làm Tổng giám đốc Công ty Hương Việt bị cáo cũng chỉ là nhân viên bán xe. Bị cáo cũng không phải là nhân viên kế toán mà được các anh trên tập đoàn tự ghi vào giấy tờ như vậy", Vân nức nở khai.
Ông Danh thành lập hàng loạt doanh nghiệp nhưng không hoạt động kinh doanh, thuê người làm giám đốc để vay tiền ngân hàng. Ảnh: H. Đ.
Vân nói, khoảng tháng 3/2013 được bộ phận tài chính kế toán của tập đoàn gọi lên ký hợp đồng nhưng không biết nội dung. Thực chất, đây là hợp đồng thuê mặt bằng khống giữa Hương Việt và VNCB nhằm giúp ông Danh rút 400 tỷ đồng. Vân thừa nhận đã ký 3 ủy nhiệm chi xong không biết chuyển tiền đi đâu.
"Bị cáo nghĩ anh Danh làm ăn như vậy nên tin tưởng. Có nhiều lần tập đoàn gọi lên ký vào những tờ giấy trắng, có khi kêu lên Ngân hàng Xây dựng ký vào biên bản thanh lý nhưng bị cáo không ký, nói chỉ được thuê, không biết gì cả nên sau đó bỏ về. Bị cáo cũng không hề lấy một đồng nào cả", Vân lại khóc khiến toà nhiều lần phải trấn an.
"Phải chi ngay từ khi được thuê làm giám đốc bị cáo cũng từ chối như vậy thì hôm nay đâu phải đứng trước tòa thế này", chủ toạ nói. Vân thừa nhận việc ký khống hợp đồng giúp Danh lấy 400 tỷ đồng là sai trái và chịu trách nhiệm về hành vi này.
Tương tự, ông Trần Văn Bình (50 tuổi, nguyên tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Trung Dung) - bị cáo buộc về hành vi ký khống hợp đồng thuê mặt bằng với Ngân hàng Xây dựng giúp Danh rút hơn 400 tỷ đồng. Ông này vốn là tài xế cho các sếp Tập đoàn Thiên Thanh từ năm 2009 và mới học hết lớp 7, sau này được ông Danh và lãnh đạo tập đoàn nhờ làm Giám đốc công ty Trung Dung.
Ông Bình nói không biết vì sao được đưa vào chức vụ lớn, cũng không biết những hoạt động cơ bản của công ty mà chỉ làm theo chỉ đạo của sếp. Đến cuối năm 2012, ông mới hay mình làm tới chức Tổng giám đốc.
"Bị cáo cũng không biết việc thuê mặt bằng mà bộ phận kế toán tài chính đưa cho ký. Bị cáo chỉ nhận và ký theo cấp trên, cũng không biết trong tài khoản của công ty do mình đứng tên có hơn 403 tỷ và sau này còn 201 tỷ", ông này khai và khẳng định không biết mình đã ký vào các lệnh chuyển tiền và hợp đồng nào.
Ngoài ra, cáo trạng thể hiện, nhiều cặp vợ chồng nhận đứng tên làm giám đốc cho các công ty của ông Danh để nhận lương 5-10 triệu đồng mỗi tháng. Họ chủ yếu được chỉ định ký vào các hồ sơ mua bán và hợp đồng tín dụng khống để vay tiền của VNCB sau đó chuyển cho ông Danh.
Bị cáo Hồ Thị Đi (32 tuổi, Giám đốc Công ty Xây dựng Hương Việt) đã giúp ông Danh rút tổng cộng 350 tỷ đồng. Thấy việc đứng tên làm giám đốc mà không phải tham gia hoạt động kinh doanh lại có thêm thu nhập hàng tháng, Đi còn giới thiệu chồng là Nguyễn Quốc Thịnh - nhân viên bảo vệ của Tập đoàn Thiên Thanh - đứng tên làm Giám đốc Công ty Quốc Thịnh.
Thịnh khai, đầu năm 2012, khi đang làm việc tại Quảng Ngãi thì được người của Tập đoàn Thiên Thanh gọi vào trụ sở công ty tại quận 10 và Ngân hàng Xây Dựng để ký các giấy tờ vay tiền cho sếp Danh. Trong vụ án này, Thịnh giúp ông Danh ký hồ sơ vay 370 tỷ đồng của VNCB.
Còn bị cáo Bùi Thị Hà Thu (46 tuổi, Giám đốc Công ty Đại Hoàng Phương) cùng chồng là Nguyễn An Vinh (43 tuổi, Giám đốc Công ty Nhất Nhất Vinh) được thuê làm giám đốc, giúp ông Danh vay 700 tỷ đồng của VNCB.
Theo nội dung vụ án, trong quá trình tham gia tái cơ cấu VNCB, ông Danh và đồng phạm bị cáo buộc thực hiện hàng loạt sai phạm gây thiệt hại 9.000 tỷ đồng. Họ bị truy tố về tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng; Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Vụ việc được đưa ra xét từ ngày 19/7 và dự kiến kéo dài một tháng. Ngoài ra, hành vi sai phạm của ông Danh và các đồng phạm còn bị tách ra để xử lý trong một vụ án khác.
Hải Duyên