Ngày 24/2, TAND Cấp cao tại TP HCM mở phiên phúc thẩm xem xét kháng nghị của VKSND tỉnh Bình Phước và kháng cáo của gia đình bị hại đối với vụ án Nguyễn Văn Đồng (65 tuổi, ngụ huyện Bù Đăng, Bình Phước) bị cáo buộc tội Giết người.
Theo cáo buộc, trưa 28/1/2013, ông Đồng chạy xe đến nhà ông Ửng (50 tuổi, ngụ cùng xã) uống rượu và đánh bài ăn tiền. Đầu giờ chiều, vợ và con lớn đi vắng, trong nhà chỉ có ông Ửng cùng hai con là Thảo (8 tuổi) và Cường (4 tuổi). Khi Cường quấy khóc ông Ửng không chơi nữa, dừng lại dỗ con. Đồng bắt chủ nhà chơi tiếp dẫn đến hai bên cự cãi.
Kết quả điều tra xác định, trong lúc xô xát, ông Đồng bị cho là dùng gạch và khúc cây đánh làm ông Ửng rách da đầu, chảy máu. Chủ nhà bỏ ra giếng ngồi thì Đồng chạy tới xô xuống dưới. Hai con của ông Ửng nhìn thấy, khóc và đi ra cổng chờ người thân về.
Thời điểm gây án có cặp vợ chồng đi làm rẫy về, thấy Đồng đi xe hướng từ nhà nạn nhân ra. Vợ ông Ửng khi về nhà phát hiện chồng chết dưới giếng. Ngay hôm sau, ông Đồng bị bắt để điều tra về hành vi Giết người. Cảnh sát thu giữ chiếc đồng hồ của ông Đồng, được cho là có máu của nạn nhân.
Theo giám định, nạn nhân có 3 vết thương dập, rách da ở đầu do vật có cạnh tác động. Nguyên nhân tử vong do ngạt nước và suy hô hấp cấp.
Ông Đồng tại tòa hôm nay. Ảnh: C.T.
Trong phiên tòa hồi cuối tháng 8/2015 của TAND tỉnh Bình Phước, VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt ông Đồng án tù chung thân.
Sau nhiều ngày nghị án, HĐXX cho rằng, quá trình điều tra, truy tố, cơ quan điều tra cũng như VKS đã vi phạm nghiêm trọng tố tụng. Cơ quan điều tra không giám định dấu vân tay trên các vật chứng như: gạch, khúc gỗ đánh bị hại; các vật chứng của vụ án không được niêm phong; nhân chứng trong vụ án là cháu Thảo được lấy lời khai thông qua phiên dịch viên là người thân trong gia đình bị hại nên chưa khách quan... Ngoài ra, các chứng cứ, lời khai đều mâu thuẫn, không rõ ràng, thiếu cơ sở buộc tội. Từ đó, tòa tuyên ông Đồng không phạm tội.
Không đồng tình, VKSND tỉnh Bình Phước cho rằng, bản án sơ thẩm chưa đánh giá hết toàn bộ chứng cứ và tài liệu khác trong hồ sơ vụ án. "Những nhận định và quan điểm của HĐXX đưa ra chủ yếu là lời khai ban đầu được thu thập qua quá trình khởi tố vụ án. Vì vậy không thể xem đó là những vi phạm tố tụng nghiêm trọng”, kháng nghị nêu.
Đối với vật chứng là chiếc đồng hồ, VKS cho rằng, khi công an xã mời ông Đồng lên làm việc đã thu giữ chiếc đồng hồ, sau đó phát hiện vết màu nâu. Theo Viện, "chiếc đồng hồ mang vết máu có đầy đủ thuộc tính của chứng cứ" nhưng tòa cho là vi phạm tố tụng, không thừa nhận chứng cứ này là chưa đầy đủ. Việc tòa không công nhận người làm chứng là cháu Thảo là không đúng quy định của pháp luật.
Về việc không giám định dấu vân tay trên viên gạch và khúc cây, theo VKS, do hiện trường vụ án bị xáo trộn, viên gạch bị vỡ làm 4 mảnh, khúc cây có bề mặt gồ ghề khó để lại dấu vân tay nên cơ quan điều tra không trưng cầu giám định.
Viện cũng bác bỏ quan điểm của tòa cho rằng cơ quan điều tra không thực nghiệm hiện trường bởi "bị cáo không thừa nhận hành vi phạm tội nên không thể thực hiện". Tuy nhiên, cơ quan điều tra đã cho cháu Thảo thực nghiệm cùng với người đóng thế để xác định vị trí bị hại bị đánh, bị đẩy xuống giếng và vị trí nhân chứng Thảo đứng quan sát.
Từ những quan điểm này, VKSND tỉnh Bình Phước đề nghị Tòa Cấp cao tại TP HCM hủy án sơ thẩm, xét xử lại theo hướng ông Đồng phạm tội Giết người.
Tại tòa hôm nay, VKSND Cấp cao giữ nguyên quan điểm của VKSND tỉnh Bình Phước. Khi trả lời HĐXX, bị cáo Đồng một mực kêu oan, nói rằng những lời khai cũng như kết quả thu giữ vật chứng là do công an xã dựng lên. Đại diện VKS sau đó đã công bố nhiều lời khai của bị cáo Đồng và đánh giá "có sự mâu thuẫn, không thành khẩn".
Ông Đồng khẳng định bản thân không mâu thuẫn với nạn nhân, không có lý do để ra tay sát hại. "Bản thân tôi đã hơn 20 năm làm việc trong Hội chữ thập đỏ, chưa làm điều gì xấu. Nếu tôi làm việc ác thì tôi sẽ bị trừng trị", ông nói và cho biết, những vật chứng như 4 viên gạch, khúc gỗ, mảnh vỡ... mà cơ quan điều tra thu giữ được là không đúng.
Theo ông, chính công an đã chuẩn bị 4 viên gạch bỏ trong túi và chặt khúc gỗ mới làm vật chứng. Về mảnh vỡ thu được tại hiện trường, ông bảo rằng không xảy ra xô xát với nạn nhân nên không thể có mảnh đĩa vỡ.
Được mời lên thẩm vấn, con gái lớn của nạn nhân cho biết, thời điểm ông Đồng rời khỏi nhà mình, chị đi công chuyện. Nhưng khi về nghe em trai nói rằng "bị cáo Đồng đã đánh chết bố".
Sau khi xem xét vụ án, HĐXX nhận định, vật chứng quan trong trong vụ án là chiếc đồng hồ thu giữ của bị cáo Đồng có dính vết máu được cho là của nạn nhân, song bị cáo nói cơ quan công an đã thu giữ vật chứng không đúng quy trình. Quá trình điều tra bị cáo Đồng có nhiều lời khai, bản tường trình về vụ việc nhưng có nhiều tình tiết mâu thuẫn, thể hiện chưa thành khẩn.
"Cấp sơ thẩm còn thiếu xót trong việc chưa cho giám định cơ chế hình thành vết thương trên người nạn nhân. Việc thu thập chứng cứ, đánh giá chứng cứ của cấp sơ thẩm là chưa đầy đủ, còn nhiều thiếu xót nhưng từ đó ra quyết định tuyên bị cáo Đồng vô tội là chưa có căn cứ nên cần hủy án, điều tra xét xử lại", HĐXX nêu quan điểm.
Hải Duyên