Ngày 6/6, Phòng CSĐT tội phạm về trật tự quản lý Kinh tế và Chức vụ (PC46, Công an TP HCM) khởi tố, bắt tạm giam Nguyễn Phước Tường (45 tuổi, nhân viên Hải quan KV3) và Châu Thanh Nhàn (55 tuổi, làm dịch vụ giao nhận hải quan tự do), Tạ Quang Trình (38 tuổi, nhân viên dịch vụ truyền dữ liệu tại cảng VICT quận 7) để điều tra về hành vi Buôn lậu. Riêng Bùi Anh Tuấn (37 tuổi, nhân viên Cục Hải quan TP HCM) bị khởi tố về hành vi Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Đây là những người được xác định liên quan đến 10 container hàng lậu nhập về Việt Nam từ Trung Quốc bị PC46 phát hiện trước đó.
Theo điều tra, ngày 30/12/2013, công ty Tân Nhật Huy Vĩnh Đạt và công ty Nhất Minh lập 10 tờ khai hải quan nhập khẩu 10 container hàng. Theo khai báo, các container chứa máy móc, thiết bị điện, đèn trang trí... với tổng trị giá là 930 triệu đồng. Số hàng này được Chi cục Hải quan khu vực 3 ký xác nhận kiểm hoá với tỉ lệ 5% và thông quan cùng ngày.
Đêm đó, nhiều trinh sát PC46 phối hợp Chi cục Quản lý thị trường TP HCM tiến hành kiểm tra 10 container, phát hiện số hàng bị rạch, mở không đúng tỉ lệ kiểm hoá 5%. Hàng hoá bên trong bao gồm 721 danh mục sản phẩm, không đúng như khai báo, bao gồm một lượng lớn hàng cấm như 147 màn hình vi tính đã qua sử dụng, 1.364 dây pháo điện các loại, nhiều rượu, mỹ phẩm, vải, đồng hồ, hoá chất... Trị giá hàng hóa này là hơn 37 tỷ đồng.
Cảnh sát xác định Lâm Lương Quang, giám đốc công ty TNHH Hùng Cường ở phường 8, quận 5, là người trực tiếp tổ chức buôn lậu và đứng tên nhận hàng trên vận tải đơn của hãng tàu. Khi hàng về cảng, Quang đưa Nhàn 10 triệu đồng kèm 10 bộ hồ sơ (số lượng, chủng loại hàng hóa ảo để nhập lậu từ Trung Quốc về Việt Nam), tờ khai hải quan điện tử, giấy giới thiệu, hợp đồng... đã ký khống của 2 công ty nhập khẩu. Theo khai báo, trị giá hàng hoá trong mỗi container chỉ khoảng 10 triệu đồng.
Sau đó, Nhàn mang 2 token (USB chữ ký số) đến Cảng Vict (quận 7), đưa hồ sơ cho Trình (nhân viên dịch vụ truyền dữ liệu tại Cảng Vict) để làm thủ tục truyền dữ liệu khai báo hải quan điện tử.
Về sai phạm của hai cán bộ hải quan, cơ quan điều tra xác định, Nguyễn Phước Tường đã móc nối, ăn chia với những người làm thủ tục nhập khẩu để không kiểm tra hàng hoá. Còn Bùi Anh Tuấn, với vai trò là nhân viên kiểm hóa nhưng người này đã không kiểm tra thực tế hàng hóa, bỏ mặc cho Tường thực hiện hành vi sai trái, tạo điều kiện cho tội phạm buôn lậu lượng hàng hoá lớn.
Liên quan đến vụ việc, hồi tháng 5, Cục Hải quan TP HCM đã thi hành kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo đối với hai công chức hải quan về hành vi không làm đúng quy trình và có thiếu sót trong việc làm thủ tục 10 container.
Sau khi sự việc được cơ quan chức năng phát hiện, Hồ Sấm Dũng và Trần Thị Thu Sang (giám đốc 2 công ty nhập khẩu) đã bỏ trốn. Sang đã bị khởi tố trước đó về hành vi Buôn lậu.
Quốc Thắng