Công trình do Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ NN&PTNT chủ trì, được Nhà nước cấp bằng sáng chế năm 2002, và là một trong số các đề tài sẽ được trao thưởng VIFOTEC 2004.
Thạc sĩ Nguyễn Tôn Tạo - Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu hỗ trợ phát triển nông thôn nhận định: "Công trình này có khả năng đột phá, đưa cây ngô bước vào một giai đoạn phát triển mới, sâu rộng hơn và rất hiệu quả. Nó sẽ mở ra cuộc cách mạng xanh mới trong nghề trồng ngô ở Việt Nam và nhiều nước khác".
Từ phát hiện bất hợp lý trong gieo trồng
Quan điểm lâu nay là muốn tăng năng suất bất cứ một cây trồng nào, đều phải đi bằng hai con đường: tạo giống mới và trồng chúng theo mật độ hợp lý. Nhưng với cây ngô, không ai chú ý đến vấn đề mật độ bất hợp lý, không phù hợp với đặc tính thực vật của loài ngô.
Theo kỹ sư Chu Văn Tiệp, nếu gieo trồng ngô theo cách thức như hiện nay thì các cá thể sau này sẽ có tán lá quay lung tung. Tình trạng đó khiến không thể tăng số cây trên m2 để tăng năng suất. Trong khi bề rộng tán lá rất lớn, trên dưới 1m, thì khoảng cách giữa các hàng ngô lại hẹp 0,6- 0,7m, còn chiều nghiêng của tán lá chỉ có trên dưới 10 cm thì khoảng cách giữa các cây lại rộng tới 25-35cm.
Sự bất hợp lý này được chấp nhận từ bao đời nay, do người ta nhận thấy cây ngô thường xòe tán rộng nên buộc phải trồng thưa cho cây phát triển tự nhiên, dẫn đến quá dư thừa diện tích đất cho mỗi cá thể mà vẫn không có khoảng cách gieo trồng phù hợp với đặc tính thực vật của loài ngô.
Từ chỗ nắm được bản chất của hiện tượng này, kỹ sư Tiệp đưa ra giải pháp "chỉnh tán cây con" từ khi đặt bầu hoặc gieo hạt để điều khiển "tán lá tương lai" của mỗi cá thể phát triển song song, nâng cao rõ rệt mật độ trồng bằng cách thay đổi hợp lý khoảng cách. Đây là sáng tạo căn bản về khoa học kỹ thuật của tác giả trên cơ sở "trồng ngô theo tán lá song song với nhau, vuông góc với hàng ngô và rút ngắn khoảng cách cây".
Đến tăng đột biến về mật độ và năng suất
Với kỹ thuật trồng mới, kỹ sư Chu Văn Tiệp cho tăng mật độ trồng lên 8 - 10 cây/m2 trong khi cách gieo trồng hiện nay là 5 - 7 cây/m2.
Nghiên cứu của kỹ sư Tiệp mang tính phổ biến cho mọi giống ngô, có khả năng áp dụng thành công cho các nước có trồng cây ngô. Chính tác giả đã từng thử nghiệm trực tiếp trên đất Senegal (châu Phi). Đề tài đã được ứng dụng lần đầu tiên tại miền Đông Nam Bộ từ năm 1978 và nhiều vụ tại huyện Hoài Đức, Hà Tây vào năm 2002-2003.
Mới đây, tháng 12/2004, Sở Khoa học Công nghệ Hải Dương đã tổ chức nghiệm thu hợp đồng ứng dụng tiến bộ trồng ngô mật độ cao trên diện tích gần 10 ha của các hộ gia đình xã Minh Đức, huyện Tứ Kỳ và xã Ngũ Hùng, huyện Thanh Miện. Bà con ở hai xã cho biết đây là một vụ thu hoạch cho năng suất vượt trội nhờ làm theo phương pháp trồng ngô mới.
Theo kỹ sư Chu Văn Tiệp, với mật độ trồng cao tăng gần gấp đôi, năng suất ngô có thể tăng trung bình 40-50% , tương ứng với tăng thêm được 2- 3 tấn ngô hạt trên mỗi ha so với mức 5-6 tấn/ha hiện nay. Riêng tại Hải Dương, nhờ kết hợp tốt giữa mật độ trồng cao với kỹ thuật chăm sóc, sử dụng phân chuồng nên năng suất tăng trên 70%, thậm chí nhiều hộ gia đình cho biết năng suất tăng gần 100% so với những vụ trước, và tại nhiều thửa ruộng có tới 90% bắp to.
Theo tính toán, đầu tư cho trồng ngô mật độ cao chỉ tăng hơn 1,3-1,35 triệu đồng/ha so với mật độ thường, nhưng tính chung thì hạ giá thành sản xuất trên 20%, tăng lãi ròng từ 70% trở lên.
(Theo Nông thôn ngày ngay)