Wollemia nobillis. |
Australia đã quyết định xóa bỏ nguy cơ tuyệt chủng đang treo lơ lửng trên đầu loài thông Wollemi, bằng việc nhân giống số cá thể còn chưa đầy 100 của chúng và thương mại hoá thành cây cảnh. Phát hiện về loài cây này vào năm 1994 được ví với việc tìm thấy 'khủng long' còn sống.
Năm 1994, một loài cây kỳ lạ chỉ được biết tới qua những chiếc lá hoá thạch 120 triệu năm đã được phát hiện còn sống trên một hẻm núi gồ ghề ở phía tây Sydney, Australia. Loài cây này có thể cao tới 38 mét, với lớp vỏ kỳ lạ giống như các bong bóng chocolate. Thân cây nhiều nhánh và lá cây giống lá dương xỉ mọc theo hình xoáy trôn ốc. Tháng 12/1994, nó được công bố trước thế giới với tư cách là một chi thực vật mới, có một loài duy nhất là Wollemia nobillis.
Hiện gần 100 cây Wollemi còn lại đang cheo leo trên một cao nguyên cực kỳ khó tiếp cận, với hơn 400 khe núi dốc đứng và phủ đầy băng giá.
Thân cây có thể cao 38 mét. |
Các mẫu phấn hoa cổ đại cho thấy thông Wollemi đã thống trị những cánh rừng ở nam bán cầu trong hơn 100 triệu năm. Tuy nhiên, một đợt biến đổi khí hậu khắc nghiệt cách đây khoảng 2 triệu năm đã tiêu diệt hàng loạt cá thể của loài, chỉ để sót lại một nhóm nhỏ trên vùng đất hoang vu này.
Thông Wollemi được xem là một trong những loài cây hiếm hoi nhất thế giới. Các biện pháp bảo vệ nghiêm ngặt đã được đặt ra để bảo tồn loài thực vật tiền sử này, trong đó có việc giữ bí mật tuyệt đối vị trí phân bố của chúng, và khoản tiền phạt 133.000 USD sẵn sàng chờ những kẻ chặt phá. Chỉ một số rất ít các nhà nghiên cứu được phép đến tham quan, và họ phải tuân theo những biện pháp cách ly nghiêm ngặt, như thay quần áo để tránh hạt cây mắc vào bộ đồ rồi phát tán đi xa, hoặc truyền bệnh cho cây.
Các quan chức Australia cũng quyết định nhân giống loài cây này để làm cảnh. Dự án do công ty tư nhân Birkdale Nursery và Ủy ban lâm nghiệp bang Queensland đảm trách. Năm 2000, hơn 400 cây con đã được gieo trồng. Ước tính tới năm 2005-2006, hơn một nửa triệu cây sẽ sẵn sàng được tung ra thị trường.
B.H. (theo National Geographic)