Năm 2017, 7 trường công an dẫn đầu về điểm chuẩn trung bình với 26,67, tức mỗi môn trong tổ hợp phải đạt trung bình 8,9. Hầu hết ngành đào tạo đồng loạt tăng điểm chuẩn so với năm ngoái. Đặc biệt, Học viện An ninh nhân dân, Đại học Phòng cháy chữa cháy lấy chuẩn vượt cả điểm tuyệt đối cho nữ, lần lượt 30,5 (ngành Ngôn ngữ Anh, khối D1) và 30,25 (phía Bắc, khối A). Mức này cao hơn năm ngoái lần lượt là 0,75 và 2,65 điểm.
Trong 18 trường quân đội, Học viện Quân y dẫn đầu về mức điểm xét tuyển. Tổ hợp khối A với thí sinh nữ miền Nam lấy tới 30 điểm; tổ hợp khối B với nữ thí sinh miền Bắc cũng lấy 30.
Trong khi đó số điểm tối đa thí sinh có thể đạt được ở mỗi tổ hợp xét tuyển chỉ là 30. Nếu không được cộng ưu tiên khu vực (nơi thí sinh có hộ khẩu thường trú), ưu tiên đối tượng (con thương binh, liệt sĩ, học sinh giỏi đoạt giải quốc gia, quốc tế...), nữ thí sinh ở khu vực ba thuộc các quận nội thành thành phố trực thuộc trung ương dù đạt điểm tuyệt đối 3 môn khối A, B đều bị trượt.
"Có phụ huynh nói với tôi 3 trường trên đã nói không với con em thành phố. Vì đạt được mức điểm chuẩn của ngành mà không có điểm cộng thì gần như không khả thi", TS Vũ Thu Hương (Đại học Sư phạm Hà Nội) phản ánh.
Tuyển ba nữ ngành Ngôn ngữ Anh nhưng tới 104 hồ sơ đăng ký
Giải thích vì sao lấy vượt mức điểm tuyệt đối, đại tá Trần Ngọc Thịnh, Trưởng phòng Quản lý đào tạo Học viện An ninh nhân dân, cho biết có nhiều nguyên nhân, đầu tiên là chỉ tiêu giảm từ 840 năm 2016 xuống còn 260. Không riêng Học viện, toàn khối công an giảm từ 3.200 xuống 1.500 chỉ tiêu.
Lý do thứ hai là năm nay các trường công an không tuyển sinh bằng tổ hợp khối C (Văn - Sử - Địa), vốn ít thí sinh được điểm tuyệt đối hơn các khối được xét tuyển là A (Toán - Lý - Hóa), A1 (Toán - Lý, tiếng Anh), D1 (Toán - Văn - tiếng Anh) và C3 (Toán - Văn - Lịch sử). Kỳ thi THPT quốc gia 2017 với sự bùng nổ lượng thí sinh đạt điểm cao môn tự nhiên, sau khi biết điểm các em được điều chỉnh nguyện vọng nên số học sinh giỏi đăng ký vào trường tăng lên.
Theo đại tá Thịnh, ngành Ngôn ngữ Anh trường tuyển 20 thí sinh, trong đó ba nữ, nhưng lượng hồ sơ nữ đăng ký tới 104, tất cả đều đạt 27 điểm trở lên. "Do chỉ tiêu ít, số hồ sơ lớn, điểm thi cao nên điểm chuẩn của ngành phải lên mức 30,5. Trường rất tiếc khi không tuyển được số thí sinh đạt điểm cao này. Năm nay hệ cao đẳng không lấy học sinh THPT nữa nên đành nhường cơ hội lấy nguồn học sinh giỏi cho các đại học khác", ông Thịnh nói.
Xét từ góc độ thí sinh, Vụ trưởng Giáo dục đại học Nguyễn Thị Kim Phụng cho rằng lý do quan trọng nhất khiến điểm chuẩn và tỷ lệ chọi vào trường công an, quân đội tăng mạnh là được "bao cấp". Theo quy định, khi nhập học các trường này, sinh viên không phải đóng học phí; khi ra trường được phong quân hàm sĩ quan và được điều động công tác.
Học viện An ninh nhân dân lấy 30,5 điểm chuẩn ngành Ngôn ngữ Anh với thí sinh nữ. Ảnh minh họa: Giang Huy.
Điểm thi THPT quốc cao hơn điểm thi thời 3 chung
Ngoài lý do ở trên, còn nhiều nguyên nhân khách quan khiến điểm xét tuyển vượt mức 30. Đầu tiên là đề thi THPT quốc gia "dễ thở" hơn đề thi đại học thời 3 chung. Trước kia với mục tiêu chỉ xét tuyển đại học, đề có nhiều câu hóc búa. Năm nay để phục vụ mục tiêu vừa xét tốt nghiệp, vừa xét tuyển đại học và thêm hình thức thi trắc nghiệm khách quan, đề thi được thiết kế với 60% kiến thức cơ bản, 40% kiến thức nâng cao, tất cả đều trong chương trình lớp 12.
Trao đổi với VnExpress ngay sau khi công bố điểm thi THPT quốc gia, Thứ trưởng Giáo dục Bùi Văn Ga ghi nhận "từ năm 2014 đổ về trước, chúng ta thi 3 chung để xét tuyển đại học, đề thi quá khó nên phổ điểm lệch hẳn về trái. Giờ phổ điểm rơi vào chính giữa đồ thị, ở mức 5-6 điểm, số điểm cao nhiều hơn".
Một lý do khách quan nữa là so với thi tự luận, hình thức thi trắc nghiệm khách quan làm gia tăng điểm tuyệt đối. Năm nay cả nước có hơn 4.000 bài thi đạt điểm tuyệt đối, tăng hơn 60 lần so với năm trước. Chính số điểm tuyệt đối và cận tuyệt đối - điểm 9 - đã làm tăng điểm xét tuyển ở những ngành vốn luôn thu hút thí sinh như Y, Công an, Quân đội.
Cuối cùng sự thay đổi đăng ký nguyện vọng xét tuyển đã làm tăng điểm chuẩn ở một số ngành hot. Thứ trưởng Ga phân tích, những năm trước thí sinh bị giới hạn số nguyện vọng nên nhiều em điểm cao không tự tin nộp vào ngành Y, Công an, Quân đội. Năm nay thí sinh không giới hạn số nguyện vọng nên hầu như những em có kết quả cao đều đăng ký, dẫn đến điểm chuẩn các ngành này tăng. Một số ít em điểm thi cao do đó đã không trúng nguyện vọng 1.