Chương trình không phân ban
A- Hạn chế chương trình:
Cũng như một số năm học trước, đối với năm học 2005-2006, chương trình thi tốt nghiệp THPT môn văn bao gồm toàn bộ phần văn học VN và phần văn học nước ngoài ở lớp 12, theo quy định về điều chỉnh nội dung giảng dạy, đã ban hành theo quyết định của bộ trưởng Bộ GD&ĐT.
Đáng lưu ý là mặc dù có in trong SGK Văn học 12 tập 1, phần Văn học Việt Nam (mới được chỉnh lý và hợp nhất năm 2000, NXB Giáo Dục tái bản vào các năm 2001, 2002) nhưng 4 bài sau đây không có trong phạm vi ôn tập cuối năm, vì những bài này đã chuyển từ chính khóa sang đọc thêm:
- Vãn cảnh, trích Nhật ký trong tù của Hồ Chí Minh.
- Thời và thơ Tú Xương của Nguyễn Tuân.
- Huệ Chi trước lễ cưới (trích Cửa biển) của Nguyên Hồng.
- Những đứa con trong gia đình của Nguyễn Thi.
Ngoài ra có bốn bài sau đây chỉ học chính khóa đoạn trích (phần còn lại của mỗi bài cũng đã chuyển sang đọc thêm), do đó phần ôn tập cuối năm chỉ đề cập đến đoạn trích đã học, không có phần đọc thêm:
- Tâm tư trong tù của Tố Hữu.
- Bên kia sông Đuống của Hoàng Cầm.
- Các vị La Hán chùa Tây Phương của Huy Cận.
- Tiếng hát con tàu của Chế Lan Viên.
Phần văn học nước ngoài, chương trình ôn tập cuối năm gồm sáu tác giả với sáu tác phẩm hoặc đoạn trích. Cụ thể là:
- Gorki với tác phẩm Một con người ra đời.
- Lỗ Tấn với tác phẩm Thuốc.
- Êxênhin với tác phẩm Thư gửi mẹ.
- Aragông với tác phẩm Enxa trước gương.
- Hêminguê với tác phẩm Ông già và biển cả (trích).
- Sôlôkhôp với tác phẩm Số phận con người (trích).
B- Về yêu cầu ôn tập:
- Ở phần văn học VN: Đối với bài khái quát giai đoạn văn học, HS cần lưu ý những thành tựu văn học qua các thời kỳ phát triển và có một vài đặc điểm chung. Đối với bài khái quát về tác gia, cần phải nắm chắc quá trình sáng tác và đôi nét về phong cách nghệ thuật của từng tác gia.
Đối với những bài giảng văn, HS phải nhớ chính xác tên tác giả, tác phẩm, hoàn cảnh ra đời và thể loại của tác phẩm, tóm tắt chính xác, đầy đủ nội dung tác phẩm nếu là truyện, phải học thuộc lòng những bài thơ ngắn, những đoạn thơ tiêu biểu của những bài thơ dài hoặc đoạn trích dài.
Nhất thiết phải nắm chắc giá trị nội dung và nghệ thuật của từng tác phẩm. Ngoài ra, còn phải biết tập hợp các tác phẩm thành từng nhóm, từ đó rút ra những nét chung của nhóm tác phẩm, đồng thời thấy được sự độc đáo của từng tác phẩm trong nhóm về cả nội dung và hình thức nghệ thuật.
- Ở phần văn học nước ngoài: Đối với mỗi bài đều phải nắm được sơ lược về tiểu sử, sự nghiệp sáng tác của mỗi tác giả, giá trị bao trùm của tác phẩm hoặc đoạn trích đã học. Bên cạnh việc ôn tập về kiến thức, HS cần chú ý nhiều đến việc ôn luyện kỹ năng làm văn, từ kỹ năng dùng từ, đặt câu đến kỹ năng dựng đoạn, đưa dẫn chứng, phân tích dẫn chứng...
Cách tốt nhất là làm nhiều bài văn khác nhau, có thể theo những đề bài ở SGK hoặc một số đề mẫu trong quá trình ôn luyện.
(Theo Bộ GD&ĐT)