Tập trung đầu tư giáo dục là một phần quan trọng thuộc tầm nhìn quốc gia Qatar năm 2030, với mục tiêu phát triển kinh tế đất nước bền vững, tự cung tự cấp và có nguồn nhân lực chất lượng cao.
Nguồn dầu mỏ không bền vững
Trong khi các quốc gia dầu mỏ giàu có tham gia vào dự án giáo dục toàn cầu như một cuộc dạo chơi, Qatar thể hiện sự nghiêm túc. Quốc gia vùng vịnh này được đánh giá là "một trong những cầu thủ quan trọng nhất trên mặt trận đổi mới giáo dục", xếp thứ 6 trong danh sách 11 nước đứng đầu về chất lượng giáo dục được Independent đăng tải ngày 19/11/2016 dựa trên phân tích dữ liệu của Diễn đàn Kinh tế Thế giới.
Tiến sĩ Abdulla bin Ali Al-Thani, thành viên hoàng tộc Qatar, cựu giảng viên đại học là người đưa ra nhiều sáng kiến giáo dục cho đất nước. Ông nêu quan điểm: "May mắn đến từ dầu mỏ và khí đốt sẽ không kéo dài mãi mãi, do vậy tập trung vào thứ gì đó bền vững là quan trọng hơn. Không có cách nào để tiến lên mà không đặt giáo dục làm ưu tiên, đặc biệt là trong thế giới Ả Rập".
Qatar quyết định lấy dầu mỏ đầu tư vào giáo dục. Ảnh minh họa: Education Qa |
Mặc dù là đất nước có GDP bình quân đầu người tính theo PPP cao nhất thế giới (129.726 USD), Qatar được đặt trong khu vực bấp bênh, thiếu ổn định. Khi dầu mỏ cạn kiệt, người Qatar muốn nền kinh tế thịnh vượng không biến mất.
Theo BBC, điều này giống như việc người thắng xổ số dốc tiền của để con cái được thụ hưởng nền giáo dục tốt nhất, nhờ đó chúng có thể tự lo cho tương lai. Do đó, họ tái sử dụng khí và dầu cho việc bồi đắp tri thức, bằng cách xây các trường đại học, cải cách hệ thống giáo dục, cải thiện đào tạo nghề và thiết lập diễn đàn quốc tế đề tìm ra những hình thức đổi mới hiệu quả nhất.
Giáo dục mang đúng nghĩa một cây cầu
Tiến sĩ Abdulla tự hào khi sinh viên ở các trường quốc tế tại Qatar mang 85 quốc tịch. "Chúng ta cần sự trao đổi giữa các nền văn hóa vì giáo dục cần mang đúng nghĩa một cây cầu. Chắc chắn sẽ có những khác biệt văn hóa, do vậy cách duy nhất để vượt qua chúng là đối thoại cởi mở", ông nói.
Người đàn ông có tham vọng lớn trong việc phát triển giáo dục đất nước còn nghĩ rằng giáo dục có thể diễn ra ở mọi cấp độ của cuộc sống, không cần phải xuất phát từ lớp học và mọi người đều nên tham gia, kể cả phụ huynh và giáo viên.
Tuy nhiên, một hệ thống giáo dục chất lượng cao không thể hình thành chỉ sau một đêm. Do đó, Qatar quyết định bắt tay với các đối tác nước ngoài. Đến năm 2012, 8 trường đại học quốc tế, chủ yếu từ Mỹ đã thiết lập cơ sở trong khuôn viên thành phố giáo dục (Education City) ở Qatar.
Khoa nghiên cứu Hồi giáo trong thành phố giáo dục Qatar. Nguồn: Youtube
Thành phố giáo dục là sáng kiến của Quỹ Giáo dục, Khoa học và Phát triển cộng đồng Qatar từ năm 1997. Nằm ở vùng ngoại ô thủ đô Doha, thành phố giáo dục có diện tích 14 km2 và chứa các cơ sở giáo dục từ trường học, khu nghiên cứu đến chi nhánh của các trường đại học nước ngoài. Phần lớn các trường chọn tiếng Anh làm ngôn ngữ giảng dạy, bao gồm cả những trường do địa phương hoặc Ả Rập quản lý.
Mục đích của thành phố giáo dục không chỉ là hướng dẫn học sinh, sinh viên mà còn tạo ra diễn đàn trao đổi nghiên cứu giữa các trường, củng cố quan hệ giữa khu vực công lập và tư nhân.
Giải "Nobel giáo dục"
Giải Nobel danh giá chưa từng trao thưởng cho lĩnh vực giáo dục, tuy nhiên Qatar là quốc gia đầu tiên tạo ra một giải thưởng có ý nghĩa tương đương từ năm 2011 - giải thưởng WISE trị giá 500.000 USD.
"Mục tiêu của chúng tôi là nâng cao nhận thức toàn cầu về vai trò quan trọng của giáo dục ở mọi nền xã hội, tạo ra nền tảng cho các giải pháp thực tiễn và sáng tạo, giúp giảm bớt một số thách thức mà giáo dục thế giới đang phải đối mặt", website chính thức dẫn lời chủ tịch Quỹ Qatar.
Giải thưởng WISE công nhận một cá nhân hoặc một nhóm tối đa 6 người vì những đóng góp nổi bật mang tầm quốc tế cho giáo dục. Người đầu tiên thắng giải là Fazle Hasan Abed đến từ Bangladesh, được tôn vinh nhờ cống hiến suốt đời để đưa nền giáo dục tiểu học tới những cộng đồng nghèo nhất trên thế giới, từ Afghanistan đến Nam Sudan.
Trung Đông đang rơi vào cuộc khủng hoảng ngoại giao lớn nhất trong những năm gần đây sau khi Arab Saudi và 8 nước khác cắt quan hệ với Qatar, cáo buộc họ ủng hộ chủ nghĩa cực đoan. Các quốc gia vùng Vịnh từ lâu đã cáo buộc Doha hỗ trợ các nhóm cực đoan, đặc biệt là tổ chức Anh em Hồi giáo, Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) và al-Qaeda. |