Chiều 13/9, Hiệp hội các trường đại học, cao đẳng tổ chức góp ý dự thảo thi THPT quốc gia 2017. Đại diện Hiệp hội cho biết khá bất ngờ khi mới bước vào năm học, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã đưa ra phương án thi trong khi mọi năm phải chờ đến tháng 3 và đánh giá đây là tín hiệu tốt cho giáo dục.
"Quan điểm của Hiệp hội là ủng hộ những điểm phù hợp như thi trắc nghiệm khách quan và kiến nghị điểm chưa phù hợp để kỳ thi THPT quốc gia có kết quả tốt nhất", PGS. TS Trần Xuân Nhĩ, nguyên Thứ trưởng Giáo dục và Đào tạo, Phó chủ tịch Hiệp hội cho biết.
Trong hai công văn gửi Bộ từ tháng 3/2016 và tháng 7/2016 góp ý cho phương án tuyển sinh năm 2016 và 2017, Hiệp hội đề xuất đề thi và đáp án phải chủ yếu là trắc nghiệm khách quan, kể cả môn Ngữ văn để giảm gian lận và căng thẳng. Hai môn Văn, Toán có thêm phần tự luận khoảng 30 phút để học sinh thể hiện được kỹ năng viết, lập luận, phân tích, tránh học tủ, học lệch. Đề thi phải đánh giá được năng lực người học, không chạy theo thành tích dẫn tới tỷ lệ tốt nghiệp quá cao.
Đánh giá hai phương án đều có ưu, nhược điểm riêng, GS Lâm Quang Thiệp, nguyên Vụ trưởng Giáo dục đại học cho rằng với kỳ thi quy mô lớn hàng triệu thí sinh thì trắc nghiệm có nhiều ưu điểm áp đảo tự luận. Chất lượng kỳ thi phụ thuộc chất lượng đề thi, song chất lượng thi tự luận thì phụ thuộc vào năng lực và... cảm xúc của người chấm. Thi trắc nghiệm có thể khắc phục nhược điểm trên khi làm ngân hàng câu hỏi tốt. Ông dẫn chứng không phải ngẫu nhiên kỳ thi tiêu chuẩn hóa như SAT hay ACT của Mỹ đều dùng trắc nghiệm.
Ông nhận định những ý kiến không đồng tình với thi trắc nghiệm môn Toán, Sử, Địa dường như đang nhầm lẫn mục tiêu của kỳ thi, không phải là nơi tuyển chọn nhân tài mà chỉ sàng lọc, phân loại học sinh để tốt nghiệp và vào đại học. Việc chấm thi Ngữ văn, Lịch sử đang diễn ra thế nào? Đó là gọi rất nhiều giáo viên, quy định barem chi tiết, đếm ý để tính điểm nên vô tình biến đề thi tự luận hay thành một đề thi trắc nghiệm tồi.
TS Lê Viết Khuyến, nguyên Vụ phó Giáo dục đại học bày tỏ ý kiến: "Hai năm qua, Hiệp hội rất không hài lòng với Bộ về việc tổ chức thi THPT quốc gia với 3 môn bắt buộc và một môn tự chọn để xét tốt nghiệp, thí sinh có thể chọn thêm môn thi để xét tuyển đại học khiến thí sinh học lệch, học tủ. Điều này trái với tinh thần, văn bản chỉ đạo của nhà nước về đào tạo giáo dục toàn diện".
Bà Nguyễn Phương Nga, Giám đốc Trung tâm đảm bảo chất lượng đào tạo và nghiên cứu phát triển giáo dục của Hiệp hội, đánh giá dự thảo thi THPT quốc gia 2017 trên 3 phương diện là phương án thi, hình thức thi và đề thi.
Bà Nga đồng tình với dự thảo rút ngắn thời gian thi từ 4 xuống còn 2 ngày, giảm áp lực cho toàn xã hội. Hình thức thi trắc nghiệm khách quan có nhiều câu hỏi phủ rộng sẽ đo được kiến thức, kỹ năng môn học hơn. Mục tiêu kỳ thi là đánh giá kỹ năng cơ bản, nên thi tự luận hay trắc nghiệm thì không tác động nhiều đến việc học, thầy cô giáo cứ dạy đúng chương trình thì học sinh sẽ học tốt.
"Mối lo có đủ khả năng chuẩn bị ngân hàng câu hỏi tốt hay không thuộc về các nhà quản lý giáo dục", bà nói và cho rằng giờ công bố dự thảo là hợp lý, đủ thời gian cho học sinh, thầy cô chuẩn bị. Việc tuyển sinh là của các trường, Bộ nên có chế tài buộc trường công bố phương án tuyển sinh sớm để thí sinh chủ động.
Theo dự thảo thi THPT quốc gia và tuyển sinh đại học, cao đẳng 2017, Bộ Giáo dục và Đào tạo lên phương án tổng hợp một số môn thi riêng rẽ làm thành bài thi tổng hợp trắc nghiệm. Tổng cộng còn 5 bài thi Toán, Ngữ Văn, Ngoại ngữ, Khoa học tự nhiên (Vật lý, Hóa học, Sinh học) và Khoa học xã hội (Lịch sử, Địa lý, Giáo dục Công dân).
Ngoài môn Ngữ Văn thi tự luận, thời gian làm bài 120 phút, thi trên giấy do giáo viên chấm, bốn bài thi còn lại sẽ tổ chức theo dạng bài trắc nghiệm khách quan, thi trên giấy và chấm trên máy tính. Đề thi môn Ngoại ngữ có 40 câu hỏi trắc nghiệm làm trong 60 phút. Bài thi Toán gồm 50 câu trắc nghiệm làm trong 90 phút. Bài thi Khoa học tự nhiên và Khoa học xã hội có 60 câu trắc nghiệm, thời gian 90 phút. Trong phòng, mỗi thí sinh sẽ được cấp một mã đề thi riêng không giống nhau để tránh quay cóp. Kỳ thi sẽ do Sở Giáo dục các tỉnh chủ trì.
Hoàng Phương