Trong buổi ngoại khóa ở trường, chúng tôi có hỏi thầy Giant Knock, hiện là giảng viên tiếng Anh của ĐH Ngoại ngữ (ĐH Quốc gia Hà Nội) về những điều "chưa hài lòng" khi sống ở Việt Nam, thầy đã diễn tả bằng hành động cảnh mọi người chen lấn, xô đẩy nhau lên xe buýt cho chúng tôi xem. Cả lớp tôi cười vang vì trong thâm tâm nghĩ rằng cái chuyện đó vốn đã xảy ra như cơm bữa, có điều tài "diễn xuất" của thầy Giant khéo quá.
Sau đó, thầy Giant giải thích cho chúng tôi: Ở New Zealand (hay bất cứ nơi nào ở phương Tây), người ta phải xếp hàng để lên xe buýt, để đảm bảo an toàn và giữ trật tự nơi công cộng. Lớp tôi bấy giờ, ai cũng... đỏ mặt. Phải chăng cảnh lộn xộn, bát nháo nơi bến xe đã trở thành một hiện tượng xấu ở nước ta trong con mắt người nước ngoài?
Một cảnh lộn xộn thường thấy ở các điểm chờ xe buýt. Ảnh: Tiến Thành. |
Một lần khác, khi đang đứng trên vỉa hè, đoạn giao nhau giữa Đường Khuất Duy Tiến và đường Nguyễn Trãi (Thanh Xuân, Hà Nội), tôi và mọi người đi bộ bị "giật mình" vì tiếng quát tháo của một anh nhân viên soát vé xe buýt với mấy người đi xe máy gần đó.
Chuyện là, lòng đường vốn đã hẹp, xe cộ lại đông, nhưng chiếc xe buýt lại lấn sát vỉa hè, chỉ để một cái khe vừa vặn cho người đi bộ "chui" qua. Lẽ ra trong trường hợp này, xe buýt phải vượt lên trước, để thông đường. Đằng này, anh nhân viên xe buýt lại thò đầu ra cửa xe, rồi thúc giục những người đi xe máy: "Đi! Đi!", "Vượt lên trước đi bà kia!", "Nhanh lên!"... Hệ quả là tắc đường thêm 5 phút.
Cách ăn nói bỗ bã, thiếu lịch sự trên của anh nhân viên xe buýt cho thấy đây là hiện tượng xấu ở nơi công cộng. Nơi công cộng đã thế, còn trên xe, chuyện nhân viên và tài xế ứng xử với hành khách liệu có đúng với sáu chữ: "Chu đáo, lịch sự và văn minh"?
Thiết nghĩ, từ hai câu chuyện trên thì bên cạnh việc đưa ra những giải pháp về lái xe an toàn, chúng ta cần phải tạo dựng môi trường xe buýt văn minh, văn hóa. Để làm được điều đó, lẽ dĩ nhiên người lái xe và nhân viên phải là những người có văn hóa, biết tôn trọng hành khách trên xe và ngược lại hành khách xe cũng phải có thái độ đúng mực nơi công cộng, không chen lấn xô đẩy khi lên xe buýt.
Việc đó dễ chứ không khó thực hiện.