Người gửi: Nguyễn Anh Dũng,
Gửi tới: Ban Biên tập
Tiêu đề: Vấn đề thiết kế, thi công và quản lý kỹ sư!
Gửi Ban biên tập:
Theo tôi, trong trường hợp hư hỏng này của cầu Văn Thánh thì phần lỗi do thiết kế là chủ yếu.
Tôi cũng như nhiều nhà khoa học ở nước ngoài (nhất là chuyên ngành liên quan) sẵn sàng giúp đỡ đóng góp ý kiến với những công nghệ tiên tiến phù hợp với điều kiện nước nhà để khắc phục sự cố này nếu UBND thành phố số hoá các tài liệu khảo sát, thiết kế và sẵn sàng gửi cho các nhà khoa học VN ở nước ngoài có ý muốn hỗ trợ đóng góp ý kiến và tư vấn. Hoặc nếu được thì gửi tài liệu giấy qua đường bưu điện, qua đó có thể huy động nguồn nhân lực chất xám hải ngoại nếu cần để phục vụ tổ quốc.
Nhân đây tôi nhận thấy rằng qua sự kiện này, chúng ta cần phải ra những bài học để tránh không xảy ra những biến cố trong các công trình cơ sở hạ tầng như Văn Thánh hay các công trình do PMU 18 quản lý.
Tôi có một vài đề xuất để khắc phục lỗi "Hệ thống" như sau:
- VN cần xúc tiến ngay hệ thống đăng ký và quản lý kỹ sư chuyên nghiệp (Professional Engineer) như các nước trong khu vực và thế giới đã làm. Có nghĩa là sau khi tốt nghiệp đại học, các kỹ sư phải trải qua một kỳ thi kiểm tra quốc gia để lấy chứng chỉ kỹ sư chuyên nghiệp (KSCN). Mỗi KSCN sẽ được cấp số đăng ký để hành nghề. Trong quá trình hành nghề, nếu để ra những lỗi kỹ thuật ảnh hưởng đến chất lượng công trình sẽ bị treo có thời hạn, tước giấy chứng chỉ hành nghề tuỳ theo mức độ lỗi. Trong khi bị treo hoặc tước chứng chỉ KSCN, nếu đơn vị nào vẫn sử dụng họ thì phải hoàn toàn chịu trách nhiệm pháp lý.
- Nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên trong trường đại học. Nghiêm trị những kẻ đạo văn trong quá trình học tập để đảm bảo chất lượng kỹ sư: Thực tế cho thấy quá trình thiết kế những công trình tại phía nam (địa chất bồi yếu ven biển) đòi hỏi những tiến bộ mà trong giáo trình đại học đào tạo kỹ sư không giảng dạy. Do vậy nâng cao trình độ của đội ngũ giáo viên ĐH là việc làm bắt buộc.
- Xử lý trách nhiệm rõ ràng, hưởng lương xứng đáng: Ở nhiều nước, những kỹ sư nếu gây ra những thiệt hại cho các công trình hạ tầng thì không những họ bị treo, tước giấy hành nghề mà ngoài ra còn phải đền bù bằng chính những tài sản của gia đình họ. Tuy nhiên về mặt lương bổng thì cũng phải tương xứng, chứ không thể ăn lương theo bậc vài trăm ngàn mà bắt họ chịu trách nhiệm hàng tỷ được. Một kỹ sư Canada có lương trung bình khởi điểm khoảng 30 ngàn đôla/ năm, thạc sĩ 45 ngàn, tiến sĩ 60 ngàn. Mức này có thể tăng thêm 30% sau vài năm kinh nghiệm.
Cha ông đã có câu: "Thất bại là mẹ thành công". Ở các nước tiên tiến, mỗi công trình bị lỗi kỹ thuật nặng, nhà nước đều cấp kinh phí để mổ xẻ nghiên cứu tìm nguyên nhân.Vậy vấn đề là chúng ta phải rút ra được những điều gì qua những bài học vừa qua để tránh lặp lại các công trình như Văn Thánh hay các công trình kém chất lượng khác.
Nguyễn Anh Dũng.
ThS Địa Kỹ Thuật
Trường đại học Alberta - Canada.