From: Khieu Chi
To: vne-xahoi
Sent: Saturday, July 31, 2006
Subject: Hay tu bo viec danh gia chat luong day qua diem so
Bệnh thành tích trong giáo dục có điều kiện phát triển ở chính sai lầm trong cách đánh giá chất lượng dạy và học hiện nay. Sai lầm ở chỗ chúng ta vẫn đánh giá chất lượng dạy và chất lượng học bằng cùng một phương tiện, đó là sổ điểm.
Dễ dàng nhận ra rằng điểm là do giáo viên cho, nếu đánh giá chất lượng dạy bằng điểm (vốn là để đánh giá chất lượng học) thì không khác gì để cho giáo viên tự đánh giá mình.
Tất nhiên, nếu giáo viên hoàn toàn cho điểm một cách khách quan thì điểm vẫn có thể phản ánh chất lượng dạy, nhưng như thế nghĩa là chúng ta tin vào một hệ thống phụ thuộc vào chủ quan con người. Một hệ thống như thế rõ ràng không đáng tin cậy.
Sổ điểm là phương tiện để đánh giá, theo dõi chất lượng học với mục đích điều chỉnh các biện pháp giáo dục đối với cá nhân hay nhóm học sinh. Hiểu như thế, điều cần quan tâm nhất khi nhìn vào sổ điểm là điểm kém chứ không phải điểm tốt, vì điểm kém chính là báo động giúp người giáo viên kịp thời tăng cường các biện pháp giáo dục đúng người, đúng lúc.
Điểm kém không hề là biểu hiện của dạy kém, giống như còi báo cháy nổi lên không có nghĩa phòng cháy chữa cháy kém. Thậm chí còn ngược lại, nếu không có báo động cháy mà vẫn cứ xảy ra cháy thì mới là một hệ thống phòng chữa cháy tồi.
Một điều bất cập nữa trong hệ thống điểm học tập là việc dùng điểm trung bình để đánh giá kết quả học tập một cách đại khái. Một học sinh kém vào đầu năm học nhưng trở thành trung bình vào cuối năm là một thành tích đáng khích lệ hơn là một học sinh từ đầu đến cuối năm vẫn ở mức trung bình.
Điểm trung bình năm không giúp phân biệt những trường hợp trên. Chúng ta nên khen ngợi thày và trò trong trường hợp thứ nhất. Sổ điểm nhằm theo dõi những biến động trong chất lượng học tập nhằm có biện pháp kịp thời chứ không phải để đánh giá kết quả cuối cùng.
Loại bỏ cách đánh giá chất lượng dạy qua điểm số sẽ hạn chế bệnh thành tích. Nói như thế không phải là phủ nhận tác dụng của việc cho điểm học tập mà là thay đổi cách hiểu và vận dụng hệ thống này cho đúng đắn.