(* Nhân đọc bài "Hàng trăm khách tụ tập phản đối cây xăng gian)
Từ công đoạn gắn chíp điện tử tại các cột xăng để ăn chặn đến việc bán xăng dầu kém chất lượng đã phơi bày một thực trạng cần phải được báo động. Thật không quá đáng khi các chuyên gia nước ngoài khuyến cáo rằng, môi trường kinh doanh của chúng ta vẫn còn "low trust society" (xã hội thiếu chữ tín)
Hành động "moi tiền" thiên hạ của các cơ sở xăng dầu thật ra đã có từ lâu và trở thành một thói quen được thực hiện khá dều đặn trong một thời gian dài. Có bao nhiêu người tiêu dùng bị móc túi? Số tiền bị mất là bao nhiêu? Chắc có lẽ không thể thống kê được nhưng điều mà chúng ta có thể đếm được là đạo đức kinh doanh đã xuống cấp đến mức độ nào?
Chúng ta đang hướng đến một xã hội văn minh, ít ra trong quá trình phấn đấu để dược điều đó, cả cộng đồng phải có trách nhiệm dẹp bỏ nạn "cướp ngày" đang hoành hành khắp ngõ ngách. Càng ngày càng có nhiều danh hiệu, có thêm những buổi lễ trọng thể tôn vinh các doanh nghiệp giỏi, làm ăn chân chính nhưng trong mắt những người tiêu dùng, cái quan trọng và thiết thực hơn cả là của cải của họ làm ra cần được bảo vệ và đừng bao giờ bị móc túi kiểu như vậy. Lòng tin đã trở thành yếu tố quan trọng bậc nhất trong kinh doanh, khi niềm tin đã mất, doanh nghiệp sẽ bị mất tất cả.
Người Nhật biết giữ chữ tín vì họ không bị lòng tham trước mắt bị che khuất, không kinh doanh theo kiểu dối trá, chụp giật. Bởi thế, sau thế chiến thứ II, nền kinh tế Nhật Bản đã được phục hưng nhanh chóng vì đạo đức trong kinh doanh đã được đặt lên hàng đầu, điều đó đã tạo một lòng tin trong xã hội và sản phẩm của họ đã được thế giới đánh giá cao.
Các doanh nghiệp hiện nay thường có xu hướng vị kỷ, đặt lợi ích của mình lên trên lợi ích của toàn xã hội. Do vậy, chúng ta không thể kêu gọi lương tâm và đạo đức một cách chung chung mà Nhà nước cần có một thể chế buộc họ phải tuân theo các chuẩn mực tối thiểu. Điều đó có nghĩa rằng, các quy định hiện hành về xử phạt chưa đủ sức răn đe và ngăn chặn những hành vi gian lận của các cơ sở kinh doanh xăng dầu hiện nay. Liệu rằng, các cơ quan chức năng có đủ sức thực thi các biện pháp đồng bộ một cách kiên quyết để chấm dứt ngay công nghệ "rút" xăng để bảo vệ người tiêu dùng. Người dân đang rất cần những việc làm thật hữu hiệu của các cơ quan chức năng chứ không phải nghe lời đề nghị, hô hào chung chung cho có chuyện rồi mọi việc đâu cũng vào đấy !
Đạo đức trong kinh doanh là một phạm trù rất rộng, câu chuyện còn dài nhưng có lẽ không thừa khi chúng ta nghiệm lại câu nói của một giáo sư người Mỹ khi đề cập đến đạo đức trong kinh doanh: "Cộng đồng cần phải được bảo vệ để tránh khỏi những con người đặt mọi lợi ích cá nhân lên trên hết *".
*(Business ethics: Communities need to be protected from those who put personal success before everything else")