Chợ Kim Biên (quận 5) từ lâu được biết đến là nơi buôn bán hóa chất lớn nhất TP HCM và khu vực phía Nam. Nó được nhiều người Sài Gòn gọi là chợ "tử thần" vì mức độ nguy hiểm, nếu xảy ra sự cố cháy nổ sẽ gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.
Những can axit trong các vụ án đánh ghen, trả thù... xảy ra trên địa bàn TP HCM đều có nguồn gốc từ chợ này.
Xung quanh chợ Kim Biên cũng có hơn 100 cửa hàng kinh doanh các loại hóa chất dùng trong công nghiệp, thực phẩm... Khu chợ đã tồn tại hơn 50 năm và nằm ngay trung tâm thành phố.
Theo chủ một cửa hàng, việc buôn bán của họ đúng pháp luật, là kế sinh nhai hàng chục năm nay của gia đình. "Có cầu phải có cung, mình không bán thì người khác bán. Nếu dẹp lấy gì mà sống", bà này nói và cho biết những sự cố liên quan đến hóa chất rất hy hữu, hơn 30 năm làm nghề gia đình bà chưa gặp chuyện gì.
Các tiểu thương quanh chợ Kim Biên cũng bán các loại thuốc nhuộm, hương liệu, chất bảo quản... Anh Lộc làm nghề in tại quận Thủ Đức nói: "Cứ nhắc đến các vụ tạt axit này nọ là y như rằng người ta đổ thừa cho chợ Kim Biên. Chứ như mình và nhiều người khác mua hóa chất về sản xuất thì thấy nó chẳng nguy hiểm gì. Nếu không có chợ không biết mua ở đâu, xã hội cũng phải nhìn nhận những mặt tích cực của nó nữa".
Một gian hàng bán thuốc nhuộm tại chợ Kim Biên. Trong đó có Vàng ô - chất bị cấm trong sản xuất thực phẩm thường được những người làm dưa chua, măng... mua về trộn, tạo màu sắc bắt mắt.
Hiện, TP HCM quy định người mua axit phải xuất trình chứng minh nhân dân. Các cửa hàng kinh doanh hóa chất thường bán cho mối quen hoặc số lượng lớn, những đơn hàng nhỏ lẻ hầu hết bị từ chối.
Tại các tuyến đường quanh chợ Kim Biên như Vạn Tượng, Hải Thượng Lãn Ông, Phan Văn Khỏe... luôn có những xe "ma" (quá đát, không biển số) chở hóa chất chạy tốc độ cao. "Nhà tôi ở gần chợ nên khá bất an. Tôi nghe nói lỡ có sự cố gì liên quan đến cháy nổ thì cả khu này tan thành bình địa. Còn mấy cái xe chở hóa chất chạy bạt mạng kia nữa, nó mà va quẹt, ngã ra đường thì dân chúng tôi lãnh đủ", bà Liên (65 tuổi) sống trên đường Vạn Tượng cho biết.
Cách đây 2 ngày, can axit bị rơi, vỡ tan tành khi nam thanh niên buộc lên xe máy chở đi giao cho khách hàng. Axit văng tung tóe, bắn vào 5 người khiến họ bị bỏng phải nhập viện.
Lực lượng chức năng cũng thường xuyên tổ chức kiểm tra các cửa hàng kinh doanh hóa chất. Những điểm buôn bán này thường mắc các lỗi không chấp hành đúng quy định phòng cháy chữa cháy, chưa đáp ứng điều kiện bảo quản...
Cuối năm 2014, UBND quận 5 yêu cầu các cơ sở kinh doanh dời về Trung tâm thương mại Đông Phương gần đó. Địa điểm mới là nơi buôn bán hóa chất, phụ gia công nghiệp của Tập đoàn hóa chất Việt Nam. Tuy nhiên, việc di dời không được hưởng ứng vì địa điểm mới được cho là không thuận lợi trong việc kinh doanh và giá thuê mặt bằng cao.
Tại buổi làm việc với Quận ủy quận 5 ngày 20/5, ông Đinh La Thăng - Bí thư Thành ủy TP HCM cho rằng, người dân thành phố cũng như cả nước rất bức xúc về chợ hóa chất Kim Biên mà cơ quan chức năng "làm túc tắc". Ông Thăng yêu cầu phải di dời ngay.
Hiện, Sở Công thương TP HCM đã có đề án đưa các cơ sở kinh doanh ở chợ về quận 8, xóa bỏ chức năng kinh doanh hóa chất ở Kim Biên.
Duy Trần