Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A đoạn qua địa bàn các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh mới hoàn thành đưa vào sử dụng cách đây hơn hai tháng. Tuyến đường gần 20.000 tỷ đồng này có hệ thống dải phân cách, biển báo, đèn hiệu kiên cố và hiện đại, giúp các phương tiện lưu thông an toàn, thuận tiện.
Tuy nhiên, dọc tuyến đường, đặc biệt là những nơi tập trung đông dân cư hay những khu vực có nhiều nhà hàng, quán xá, gara ôtô..., một số người dân đã tự ý tháo dỡ hệ thống dải phân cách giữa đường làm lối đi tự phát.
Tại huyện Quảng Xương (Thanh Hóa), nhiều tấm bê tông phân cách nặng cả tấn bị lôi khỏi làn đường vứt vương vãi trước cửa nhà dân.
Tình trạng cố ý phá dỡ dải phân cách, tấm chống lóa trên tuyến quốc lộ 1A xảy ra ở nhiều huyện như Tĩnh Gia, Hoằng Hóa, Hậu Lộc... nhưng tập trung nhiều nhất ở huyện Quảng Xương với hàng chục điểm hư hại hoặc thay đổi so với thiết kế ban đầu. Tại xã Quảng Ninh, huyện Quảng Xương, chỉ trong khoảng chiều dài hơn một km đã có ít nhất hai điểm bị tháo phân cách với tổng chiều dài khoảng 30 m.
Sau khi "dọn sạch" dải phân cách, người dân lấy mâm nhôm hay các mảnh sắt thép cắt tròn, họ cho tô màu rồi đem buộc ra đường. Theo lý giải của một chủ nhà hàng ven đường Cống Trúc, xã Quảng Ninh, hệ thống dải phân cách đã "cản trở" khách vào mua hàng, gây thất thu cho việc làm ăn kinh doanh nên họ tháo dỡ nhằm "tạo điều kiện" cho khách hàng muốn dừng chân.
Một nhóm học sinh ở huyện Quảng Xương sau giờ tan học đang cố băng qua đường ở một điểm mà dải phân cách mới bị phá bỏ. Các phương tiện cơ giới mỗi khi qua đây đều phải giảm tốc đột ngột và bấm còi inh ỏi.
Hàng loạt tấm kim loại chống lóa phía trên dải phân cách cứng cũng bị tháo dỡ vô tội vạ. Toàn tuyến có đến hàng trăm tấm chống lóa đã “bốc hơi” chỉ trong một thời gian ngắn. Người dân vô tư trèo qua đường, thậm chí mang vác hàng hóa cắt ngang dòng phương tiện đang lưu thông với tốc độ cao. Có những điểm để tiện cho việc "xé rào”, người dân không chỉ tháo lan can sắt mà còn dựng các bao tải đất hay xếp gạch đá thành bậc để vượt qua dải phân cách thuận tiện hơn.
Tại một điểm khác, sau khi tháo ốc vít cố định các tấm kim loại, người dân lấy dây vải, dây nhựa buộc gá tạm bợ, khi nào có nhu cầu sang đường, họ lại tháo ra. "Đây là hành vi thiếu ý thức của một nhóm người vì lợi ích nhóm cục bộ. Họ không chỉ phá hoại tài sản công mà còn vô ý gây thêm những rủi ro cho người và phương tiện tham gia giao thông", ông Nguyễn Thanh Sơn, một người dân bức xúc nói. Ngoài ra, nhiều biển báo giao thông trên tuyến đường này cũng bị người dân tháo trộm đem về sử dụng.
Theo báo cáo của Chi cục Quản lý đường bộ II.1 (Bộ Giao thông Vận tải), từ Km330 đến Km368 đoạn qua hai huyện Quảng Xương và Tĩnh Gia (Thanh Hóa) người dân đã tự ý tháo dỡ, mở 34 điểm qua lại trái phép, tiềm ẩn nguy cơ gây ra các vụ tai nạn thảm khốc, nghiêm trọng. Chi cục Quản lý đường bộ II.1 đã có văn bản đề nghị Ban An toàn giao thông tỉnh Thanh Hoá và các đơn vị liên quan chỉ đạo các cấp chính quyền địa phương tổ chức tuyên truyền, vận động người dân không tự ý tháo dỡ tấm chống chói và cục bê tông phân cách, đồng thời nghiêm khắc xử lý những hành vi phá hoại kết cấu hạ tầng an toàn giao thông, phá hoại tài sản nhà nước.
Tại tỉnh Nghệ An, tình trạng phá hoại dải phân cách xảy ra nhiều nhất tại huyện Diễn Châu. Đoạn đường gần 20 km có đến hàng chục tấm rào chắn bị tháo dỡ. Ông Nguyễn Văn Hùng (60 tuổi, xã Diễn Kỷ, huyện Diễn Châu) cho biết, tình trạng tháo dỡ rào chắn này diễn ta từ trước Tết Nguyên đán. Không biết ai là thủ phạm nhưng theo ông Hùng, nguyên nhân rào chắn bị tháo đỡ là do có nhiều đoạn phân cách kéo dài cả cây số dẫn tới bất cập trong sinh hoạt của người dân hai bên đường.
Tại xã Diễn Yên, có điểm mất gần chục mét tấm chống lóa. Anh Phạm Song Toàn (45 tuổi, một người dân xã Diễn Yên) cho biết, điểm này trước đây vốn giao nhau với đường dân sinh đi ra cánh đồng của làng, từ khi nâng cấp quốc lộ, lối đi này bị ngăn lại khiến người dân từ bên này đường muốn ra cánh đồng bên kia đường cày cấy phải đi vòng khá xa. "Mong muốn của người dân là được đi tắt cho nhanh chứ không có ý phá hoại", ông Toàn nói.
Một tấm kim loại bị đập phá hư hỏng nặng nhưng chưa được sửa chữa. Trao đổi với VnExpress, ông Nguyễn Hồng Kỳ, Giám đốc Sở giao thông Vận tải Nghệ An cho biết, việc tự ý tháo dỡ rào chắn trên quốc lộ 1A dù bất kể lý do gì đều rất nghiêm trọng, dẫn tới mất an toàn và tiềm ẩn tai nạn giao thông. Ông Kỳ cho hay, những điểm người dân phản ánh bất tiện sinh hoạt, sản xuất, Sở đã gửi báo cáo tới Ủy ban an toàn giao thông, Bộ giao thông Vận tải xem xét. Công an tỉnh Nghệ An cho hay, đang điều tra tình trạng phá hủy dải phân cách trên tuyến đường 1A. Song, nhà chức trách chưa bắt quả tang trường hợp nào.
Lê Hoàng - Văn Hải