'Dawn of the Planet of the Apes' - cuộc cách mạng của loài khỉ

Dawn of the Planet of the Apes (Sự khởi đầu của hành tinh khỉ) là bom tấn được đầu tư 170 triệu USD với kịch bản thông minh, những cảnh quay mãn nhãn và nội dung ý nghĩa, lay động khán giả.

Từ khi cuốn sách Planet of the Apes của nhà văn Pháp Pierre Boulle ra đời, năm 1963, cho tới năm 2011, đã có sáu phiên bản điện ảnh lấy cảm hứng từ cuốn tiểu thuyết. Tuy nhiên, nếu tập đầu với Charles Heston đóng vai chính được xem là kinh điển thì loạt phim sau lại có dấu hiệu "giật lùi" với chất lượng không tương xứng với tập phim gốc. Nhưng vào năm 2011, đạo diễn Rupert Wyatt đã vực dậy niềm tin của người hâm mộ với Rise of the Planet of the Apes (gọi tắt là Rise) khi kể lại câu chuyện với nội dung mới mẻ trong thế giới hiện đại. Nhân vật trung tâm của phim là Caesar (Andy Serkis thủ vai), một chú khỉ được nuôi nấng bởi nhà khoa học Will (James Franco) và sở hữu trí thông minh như con người nhờ vào một loại thuốc do Will chế tạo.

Kết thúc Rise là khi Caesar giải phóng cho đồng loại trong sở thú, phòng thí nghiệm và biến chúng trở nên thông minh nhờ vào khí ga ALZ-113. Bầy khỉ thoát khỏi thành phố và tới cư ngụ tại rừng Muir, nơi mà Caesar khẳng định với Will bằng tiếng người rằng đây là nhà của loài khỉ. Cùng lúc đó, một viên phi công nhiễm virus cúm khỉ đã lên đường thực hiện nhiệm vụ mà không hề hay rằng ông đang phát tán mầm bệnh đi khắp thế giới...

Câu chuyện của Dawn of the Planet of the Apes (Dawn) tiếp diễn mười năm sau phần đầu, khi virus từ viên phi công trên đã lan rộng khắp toàn cầu và quét sạch hầu hết nhân loại. Những người sống sót nhờ miễn dịch cũng phải chịu cảnh khổ sở do cơ sở vật chất thiếu thốn. Tại nơi khởi nguồn virus là San Francisco, những người dân sống co cụm và được lãnh đạo bởi một người đàn ông có tên Dreyfus (Gary Oldman). Khi nhiên liệu gần cạn, nhóm người do kiến trúc sư Malcolm (Jason Clarke) dẫn đầu tình nguyện tới rừng Muir để thuyết phục thủ lĩnh khỉ Caesar cho phép họ thử tái vận hành đập thủy điện.

Nhận được cái gật đầu của Caesar, đoàn người lập tức triển khai công việc. Nhưng họ phải làm nhiệm vụ trong nỗi lo lắng thường trực, khi trong bầy khỉ có Koba (Toby Kebbell) phản đối việc khỉ giúp người ra mặt. Chúng vẫn chưa quên ký ức đau đớn mà loài người đã đối xử với chúng trong phòng thí nghiệm, và mâu thuẫn âm ỉ đó chỉ cần một cái cớ để bùng phát thành ngọn lửa chiến tranh...

Nhân vật chính của phim - Caesar - lúc này đã trưởng thành và trở thành thủ lĩnh đáng tin cậy của loài khỉ. Nếu như trong sáu phim đầu tiên, loài khỉ trên màn ảnh là do các diễn viên mặc trang phục đóng thì kể từ Rise cho tới Dawn, chúng đều là sản phẩm của công nghệ CGI. Nam diễn viên Andy Serkis chính là người thổi hồn cho nhân vật Caesar, khi anh đứng ra mô phỏng các động tác, biểu cảm để chúng được ghi vào máy tính và đưa vào nhân vật. Đó là kỹ thuật motion capture (nắm bắt chuyển động), giúp loài khỉ hiện lên chân thực hơn bao giờ hết.

Nhưng những động tác leo trèo, ngôn ngữ cơ thể... cũng chỉ là một phần trong màn hóa thân không thể chê được của Andy Serkis. Từng thủ vai Gollum trong loạt phim The Lord of the Rings, The Hobbit; nhập vai King Kong trong bom tấn cùng tên, ngôi sao này đủ kinh nghiệm để biến Caesar thành một nhân vật không-phải-người có diễn xuất thuyết phục và khiến khán giả đồng cảm bậc nhất trong lịch sử điện ảnh. Caesar để lại ấn tượng sâu sắc hơn bất kỳ diễn viên nào trong phim, kể cả khi danh sách đoàn làm phim có tên tuổi Gary Oldman.

Thế giới loài khỉ trong phim là phép ẩn dụ cho xã hội loài người. Ở khúc đầu, loài khỉ chủ yếu giao tiếp bằng ngôn ngữ hình thể nhưng về cuối, chúng có sự chuyển biến rõ rệt khi sử dụng thông thạo ngôn ngữ của con người. Trong bầy khỉ, nếu như Caesar là một thủ lĩnh tốt thì Koba lại đại diện cho những thứ xấu xa nhất. Là sản phẩm thí nghiệm từ khi mới lọt lòng, Koba mang mối thù với con người và xót xa thay, nó học chính thói lừa dối của loài người để chống lại họ. Câu hỏi sau khi xem tập phim đầu với nhiều khán giả sẽ là "Liệu giới hạn khoa học có thể vượt qua tự nhiên?" thì phần tiếp theo, người xem sẽ phải tự hỏi: "Phải chăng con người đang tạo ra cái kết cho chính mình bởi những thói xấu?".

Tông màu xanh đen u ám của Dawn phù hợp với nội dung phim lẫn bối cảnh thế giới hậu tận thế. Dù cho đôi khi không khí được giãn ra bởi các cảnh thân thiện giữa loài người với khỉ, nhìn chung, hơn hai tiếng phim đã được đạo diễn Matt Reeves duy trì ở trạng thái căng thẳng, với khúc cao trào khoảng nửa tiếng cuối khiến khán giả khó lòng có thể rời mắt khỏi màn hình.

Trong phần đầu tiên, điểm nhấn là trường đoạn bầy khỉ leo trèo trên cây cầu Cổng Vàng trứ danh trong màn sương khói còn tập phim này là khi cuộc chiến nổ ra, với loài khỉ cưỡi ngựa và sử dụng vũ khí. Các cảnh quay được thực hiện tốt, với các góc quay được thay đổi khéo léo: khi cận để khắc họa cảm xúc, khi toàn cảnh để bao quát trận chiến... Trong một tác phẩm nhiều phép ẩn dụ và mang tính chính trị như Dawn, các cảnh quay chiến đấu mãn nhãn đã mang tới tính giải trí cần thiết của một bom tấn mùa hè. Khi xem dưới định dạng 3D, hình ảnh phim không có tính tương tác cao mà chỉ đem lại cảm giác sắc nét hơn bản thường.

Được đầu tư kỹ lưỡng về nội dung lẫn kỹ xảo, Dawn of the Planet of the Apes là một trong những bộ phim chiếu rạp được đánh giá cao từ đầu năm 2014. Cuộc cách mạng trong phần đầu do Caesar khởi xướng liệu đã chấm dứt, hay chỉ là sự khởi đầu cho một cuộc chiến sinh tồn? Đó là câu trả lời khán giả sẽ có được sau hơn hai tiếng của bộ phim viễn tưởng - hành động này.

Dawn of the Planet of the Apes được khởi chiếu tại Việt Nam từ 11/7.

Thịnh Joey

• 'Dawn of the Planet of the Apes' tung trailer cuối cùng
• Công nghệ dựng phim 3D của 'Dawn of the Planet of the Apes'