Bất thường đầu tiên của dự án quốc gia này là việc thay đổi dự án ngay khi mới khởi động. Tháng 10/1995, Bộ Giao thông Vận tải phê duyệt dự án Hoàng Long với tổng chiều dài 240 m cùng phần đường dẫn 2 đầu cầu Bắc - Nam, tổng mức đầu tư 83,5 tỷ đồng. Dự kiến công trình được triển khai vào tháng 10/1996. Tuy nhiên, 2 tháng trước thời điểm này, Bộ GTVT quyết định phê duyệt lại dự án, kéo dài cây cầu thêm 140 m, làm thay đổi hàng hạng mục, đồng thời tổng vốn đầu tư phải "điều chỉnh" tăng lên tới 224 tỷ đồng. Thanh tra Nhà nước cho rằng đây là lỗi của Bộ GTVT do thẩm định chưa đầy đủ, thiếu sự tham gia góp ý của các bộ, ngành liên quan.
Sau đó hàng loạt sự cố lún sụt đã xảy ra ngay trong quá trình thi công đường dẫn đầu cầu phía Bắc. Hội nghị thẩm định thiết kế kỹ thuật thì cho rằng thiết kế đó “đã phù hợp với nội dung của quyết định đầu tư và đầy đủ các yêu cầu của một đề án thiết kế kỹ thuật". Còn Tổng công ty Xây dựng Thăng Long, thành viên trong liên danh nhà thầu thì cho rằng tài liệu kỹ thuật thiết kế không đồng bộ, không được khảo sát kỹ về địa chất, thủy văn.
Về việc này, mới đây ông Trần Quốc Việt, Phó cục trưởng Cục Giám định và quản lý chất lượng các công trình giao thông, cho rằng nguyên nhân dẫn đến các "sự cố" là khách quan, vì địa chất tại khu vực này quá phức tạp, việc áp dụng các quy trình khảo sát thông thường khó đánh giá được hết. Tuy nhiên đánh giá của Tổng công ty Tư vấn thiết kế giao thông vận tải lại cho thấy không thể đổ lỗi hoàn toàn cho nguyên nhân khách quan: "Trong các tài liệu cơ lý không có số liệu kết quả thí nghiệm của từng mẫu đất, việc khoan các lỗ khoan thăm dò quá thưa, không phản ánh chính xác điều kiện địa chất của đất nền". Chính sự tắc trách trong quá trình khảo sát đã dẫn tới việc thay đổi thiết kế liên tục, phải bổ sung chi phí tới trên 36 tỷ đồng, trong đó phần khắc phục sự cố lún trượt trên 140 m đường nền phía Bắc là 5,5 tỷ đồng, mà vẫn chưa ai dám đảm bảo chất lượng mặt đường.
Một loạt sai phạm trong thi công dẫn tới thất thoát, lãng phí tiền bạc công quỹ cũng được phát hiện trong quá trình thanh tra công trình Hoàng Long. Như cáp đồng mà nhà thầu sử dụng để lắp đặt trong lòng dầm hộp cầu không đúng với chủng loại thiết kế được duyệt, nhờ đó nhà thầu đã hưởng chênh lệch 86 triệu đồng. Còn đơn vị cung cấp đá thi công đoạn đường phía nam cầu Hàm Rồng (cũng nằm trong dự án) thì được thanh toán vượt khối lượng thực tế hơn 650 m3, trị giá trên 40 triệu đồng. Ngoài ra, còn gần 150 triệu đồng mà Tổng công ty Thăng Long được Ban quản lý các dự án 18 (PMU18) thanh toán, nhưng "chưa chi hết". Theo kết luận của Thanh tra Nhà nước, tổng số tiền mà việc thi công công trình này gây thất thoát, lãng phí lên tới 4,5 tỷ đồng. Đây là một trong những lý do khiến cầu Hoàng Long đã được đưa vào sử dụng đúng 3 năm, nhưng tới nay vẫn chưa thể quyết toán.
Thanh tra Nhà nước đã chính thức kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo kiểm điểm lãnh đạo Bộ GTVT (giai đoạn 1995-2002), đồng thời giao bộ kiểm điểm kỷ luật Tổng giám đốc PMU 18 (chủ đầu tư), Cục trưởng Cục Quản lý giám định chất lượng các công trình giao thông, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch và Đầu tư.
(Theo Lao Động)